Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Διοικητικοί Υπάλληλοι. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Διοικητικοί Υπάλληλοι. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 20 Νοεμβρίου 2013

Μύθοι και αλήθειες για τη διαθεσιμότητα στα πανεπιστήμια Του Γιάννη Μυλόπουλου

Τετάρτη, Νοεμβρίου 20, 2013
Μύθοι και αλήθειες για τη διαθεσιμότητα στα πανεπιστήμια Του Γιάννη Μυλόπουλου
Μύθος 1ος: Τα πανεπιστήμια έχουν πλεονάζον προσωπικό. 

Τα πανεπιστήμια στη χώρα μας είναι γνωστό ότι ποτέ δεν αναπτύχθηκαν ορθολογικά. Ποτέ δηλαδή δεν υπολογίστηκαν με βάση τα πραγματικά δεδομένα οι ανάγκες τους σε διδακτικό, ερευνητικό και διοικητικό προσωπικό. Όπως ποτέ η πολιτεία δεν εισάκουσε τις εισηγήσεις των πανεπιστημίων για τον αριθμό των φοιτητών που το καθένα μπορούσε να εκπαιδεύσει, σύμφωνα με τις δυνατότητές τους σε υποδομές και προσωπικό. Με αποτέλεσμα χρόνο με το χρόνο οι ανάγκες να αυξάνονται διαρκώς, χωρίς όμως αυτή η αύξηση να ακολουθείται από αντίστοιχη ενίσχυση του προσωπικού και των υποδομών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ειδικότερα τα τελευταία χρόνια, με την πλήρη παύση νέων διορισμών και την αντίστοιχη αιμοραγία σε προσωπικό που κάθε χρόνο συνταξιοδοτείται, αλλά και την ταυτόχρονη αύξηση, δια της διολισθήσεως, των εισαγόμενων φοιτητών ακόμη και σε εποχή οικονομικής κρίσης, φτάσαμε τα πανεπιστήμια να λειτουργούν με μεγάλα κενά και ελλείψεις. Οι δείκτες είναι σαφείς και αδιάψευστοι: Στα ελληνικά πανεπιστήμια, σε κάθε 100 ενεργούς φοιτητές, αντιστοιχούν 3,5 κατά μέσον όρο διοικητικοί υπάλληλοι, (1,5 για το ΑΠΘ, ένα από τα πιο στερημένα σε προσωπικό ιδρύματα), τη στιγμή που οι αντίστοιχες αναλογίες για τη Βρετανία είναι 10,5 και για τη Γερμανία 11,5 υπάλληλοι ανά 100 φοιτητές αντίστοιχα. Αξίζει να σημειωθεί ότι παρά τις ελλείψεις και τα κενά σε υποδομές και προσωπικό και παρά τη μακρόχρονη υποχρηματοδότηση, τα ελληνικά πανεπιστήμια καταφέρνουν και διακρίνονται, καταλαμβάνοντας θέσεις στο 1-2% του συνόλου των ιδρυμάτων, στις διεθνείς κατατάξεις.

Κι ενώ λοιπόν αυτά συμβαίνουν στα ελληνικά πανεπιστήμια, ξαφνικά αρχίζει μια επικοινωνιακή εκστρατεία προκειμένου η κοινή γνώμη να πεισθεί ότι στα ελληνικά πανεπιστήμια υπάρχει πλεονάζον προσωπικό. Προφανώς πλησίαζε η ώρα που και τα πανεπιστήμια θα καλούνταν να πληρώσουν τον βαρύ τους φόρο στις εντολές της τρόικας. Ευτυχώς όμως υπάρχουν οι διεθνείς δείκτες που είναι εκεί για να υπενθυμίζουν το ψέμα στο οποίο στηρίχθηκε αυτή η άδικη και καταστροφική για την Παιδεία πολιτική.

Μύθος 2ος: Το μέτρο της διαθεσιμότητας στηρίχθηκε σε μελέτες αξιολόγησης

Όχι μόνο δεν υπήρξε μελέτη από πλευράς κυβέρνησης, αλλά αντίθετα, σταμάτησαν και το χρηματοδοτούμενο από το ΕΣΠΑ έργο με την επωνυμία "Πρόσκληση 56", που ήταν ο μόνος αξιόπιστος τρόπος για να αξιολογηθούν οι διοικητικές δομές στα ελληνικά πανμια και να σχεδιαστεί ο νέος οδικός χάρτης για τη διοίκησή τους. Κι αυτό συμβαίνει ακριβώς τη στιγμή που η κυβέρνηση αναγγέλει την εφαρμογή πολιτικής διοικητικής μεταρρύθμισης, η οποία σύμφωνα με την κυβερνητική ρητορική χρειάζεται μελέτες αξιολόγησης για να υποστηριχθεί. Και μάλιστα η μεταφορά των αντίστοιχων κονδυλίων του ΕΣΠΑ συνέβη παρά το γεγονός ότι τα πανμια είχαν υποβάλει, μετά από μακρύ χρόνο προετοιμασίας, τις προτάσεις τους και ανέμεναν την έγκριση της χρηματοδότησής τους στο πλαίσιο του έργου αυτού...

Η συνέχεια έχει ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Το υπουργείο προαποφασίζει τον αριθμό των δήθεν πλεοναζόντων υπαλλήλων εντελώς αυθαίρετα και καλεί τα πανεπιστήμια να εφαρμόσουν έναν αλγόριθμο αξιολόγησης, ο οποίος δημιουργήθηκε από το υπουργείο ακριβώς για να αποδειχθεί ο ισχυρισμός του περί πλεονάζοντος προσωπικού. Τα πανεπιστήμια υπερβαίνουν τις προσδοκίες του υπουργείου και συμπληρώνουν πράγματι τον αλγόριθμο, ο οποίος αν και υπερβολικά συντηρητικός, δεν μπορεί παρά να αναδείξει τη μεγάλη αλήθεια. Ότι δηλαδή στα πανμια υπάρχουν περί τις 2,500 κενές θέσεις, που πρέπει άμεσα να καλυφθούν από το μέτρο της διαθέσιμότητας. Το υπουργείο πετά στον κάλαθο των αχρήστων τα μη βολικά για το ίδιο σχέδια αξιολόγησης που τα πανμια εκπόνησαν βασισμένα στον δικό του αλγόριθμο, προχωρώντας αυθαίρετα σε κατανομή του προαποφασισμένου αριθμού πλεονάζοντος προσωπικού σε 8 πανεπιστήμια, χωρίς την παραμικρή τεκμηρίωση. Τα πανεπιστήμια, μπροστά στον κίνδυνο υπολειτουργίας και ακαδημαικής υποβάθμισής τους, προσφεύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας και συγχρόνως ζητούν από το υπουργείο να ανακοινωθεί ο αλγόριθμος στον οποίο στηρίχθηκε η απόφαση για τη διαθεσιμότητα. Το υπουργείο αρνείται επιμόνως και μόνο μετά από ένα σχεδόν μήνα, διαρρέει στον τύπο έναν αλγόριθμο, τα κριτήρια του οποίου είναι κατάπτυστα ως παγκοσμίως πρωτότυπα. Σύμφωνα με αυτά, στα Έλληνικά πανμια πρέπει να υπάρχει ένας υπάλληλος ανά 100 φοιτητές (!) και ένας ανά 100 διδάσκοντες (!), τη στιγμή κατά την οποία η Ευρωπαική πρακτική θέλει 10 και 70 φορές αντίστοιχα μεγαλύτερες αναλογίες! Η Ψωροκώσταινα επανέρχεται σε όλο της το μεγαλείο...

Και μια αλήθεια: Θα χρειαστούν πολλές δεκαετίες για να αποκατασταθεί ό,τι σήμερα διαλύεται

Το μέτρο της διαθεσιμότητας θα είναι μοιραίο για την πορεία των ελληνικών πανεπιστημίων. Τα οποία αν άντεξαν μέχρι σήμερα τη δραματική συρρίκνωση των προϋπολογισμών τους - σε ποσοστό μεγαλύτερο του 60% και έπεται συνέχεια φέτος με άλλο 15% - ήταν γιατί στηρίχθηκαν στον πατριωτισμό του προσωπικού τους. Που με ελάχιστα μέσα, πόρους και υποστήριξη συνέχισαν το υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκό τους έργο. Η απώλεια του προσωπικού όμως θα είναι ολέθρια, γιατί χάνοντας τα πανμια τους ανθρώπους τους, κινδυνεύουν να χάσουν τη ψυχή τους. Η κυβέρνηση δείχνει να μην αντιλαμβάνεται τη βλάβη που προκαλεί στην Παιδεία η πολιτική της και συνεχίζει να δακρύζει για την ενδεχόμενη απώλεια του εξαμήνου στα δύο ιδρύματα της Αθήνας, που λόγω μεγαλύτερων απωλειών, είχαν και τις μεγαλύτερες αντιδράσεις από το υπό απόλυση προσωπικό. Αδιαφορώντας για το γεγονός ότι ό,τι χαθεί σήμερα, θα χρειαστούν όχι εξάμηνα, αλλά πολλές δεκαετίες για να επανορθωθεί και να επανέλθει...

-----------------------------------
Πηγή:*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην "Εφημερίδα των Συντακτών" στις 20 Νοεμβρίου 2013

Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013

Προς τα μέλη Δ.Ε.Π. του τμήματος Φυσικής του Ε.Κ.Π.Α. - του Καθηγητή Γ. Π. Τριμπέρη

Πέμπτη, Νοεμβρίου 14, 2013
Αγαπητοί συνάδελφοι,
διανύουμε την  10η εβδομάδα της απεργίας των διοικητικών του ΕΚΠΑ και του ΕΜΠ, με κινητοποιήσεις των μελών του ΔΕΠ και των διοικητικών στα περιφερειακά πανεπιστήμια, ενώ τρέχει η 9η εβδομάδα απεργίας/ αποχής των μελών του συλλόγου ΔΕΠ της Σχολής Θετικών Επιστημών.

Δεν θα αναφερθώ στους λόγους οι οποίοι μας οδήγησαν σε αυτές τις κινητοποιήσεις γιατί είναι σε όλους γνωστές. Σε εκείνο όμως που θέλω να αναφερθώ είναι στη στάση των συναδέλφων μου στο Τμήμα Φυσικής όλη αυτή την περίοδο. Θέλω να αναφερθώ σε αυτή τη στάση όχι ως επικριτής ή κατήγορος αλλά ως ένα απλό μέλος αυτής της ακαδημαϊκής κοινότητας που τον περασμένο Σεπτέμβρη έκλεισε 38 χρόνια παρουσίας στο Τμήμα αυτό,  έχοντας ζήσει όλη την σύγχρονη διαδρομή του μέχρι σήμερα.

Ένα Τμήμα με λιγοστούς διδάκτορες εκείνη την εποχή, ένα αξιοπρεπές πρόγραμμα σπουδών, υπολανθάνουσα έρευνα, κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Ένα Τμήμα που σήμερα συγκαταλέγεται στα καλά έως πολύ καλά Τμήματα σε παγκόσμιο επίπεδο. Για να συμβεί αυτό όλοι όσοι το υπηρετούμε κοπιάσαμε πολύ. Και τώρα, αντί αυτοί οι κόποι μας να αναγνωριστούν, αντί να στηριχτεί η ανάπτυξη αυτή από την πολιτεία, η πολιτεία αυτή έρχεται να γκρεμίσει ότι χτίσαμε με τόσο κόπο.

Το δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο αποδομείται με ένα τρόπο πρωτόγνωρα βίαιο και συστηματικό, σε όλα τα επίπεδα της λειτουργίας του. Υποχρηματοδότηση σε ποσοστά που υπερβαίνουν το 50%, εγκατάλειψη της οικονομικής στήριξης της έρευνας, αποψίλωση του επιστημονικού προσωπικού, εγκατάλειψη της φοιτητικής μέριμνας, επιβολή κυβερνητικών επιτρόπων με τη μορφή των Συμβουλίων Ιδρύματος, και τώρα διάλυση των διοικητικών υπηρεσιών, ΕΛΚΕ, Υπολογιστικό Κέντρο, Βιβλιοθήκες, Γραμματείες, Φύλακες….

Και κάποιοι από εμάς, μέλη του Τμήματος Φυσικής είπαμε φτάνει, ως εδώ.

Και κάποιοι άλλοι μαζί με εμάς, από το Χημικό, το Βιολογικό, το Μαθηματικό, το Γεωλογικό, το Φαρμακευτικό. Και δύο μήνες τώρα προσπαθούμε να αντισταθούμε στη διάλυση που επιχειρεί η κυβέρνηση. Μαζί με άλλους συναδέλφους άλλων Σχολών του Ε.Κ.Π.Α. και του Ε.Μ.Π., μαζί με τους διοικητικούς.

Και κάθε εβδομάδα που περνάει η κυβέρνηση λοιδορεί τα πανεπιστήμια μαζί με τα φερέφωνά της στα ΜΜΕ, σε αγαστή συνεργασία με τα εντεταλμένα Συμβούλια Ιδρύματος (ΣΙ), με μια φωτεινή εξαίρεση το ΣΙ του πανεπιστημίου Κρήτης, στέλνει εισαγγελείς, προσφεύγει στο ΣτΕ, εκβιάζει και απειλεί, και εμείς αναρωτιόμαστε που είναι οι άλλοι συνάδελφοί μας. Αναρωτιόμαστε γιατί δεν είναι δίπλα μας.

Υπάρχουν οι συνάδελφοι οι οποίοι ζουν μόνο από τον μισθό τους, που καταλαβαίνουν τις συνέπειες των μέτρων αυτών αλλά θεωρούν ότι ο συλλογικός αγώνας είναι μάταιος ή ότι έστω και έτσι θα επιβιώσουν με σκληρή δουλειά και κάτω από τις νέες συνθήκες. Υπάρχουν και οι νεώτεροι συνάδελφοι που η γενιά τους δεν συμμετείχε σε κοινωνικούς αγώνες.

Έχουμε αναλογιστεί πως θα είναι το πανεπιστήμιο την επόμενη ημέρα αν περάσουν αυτά τα μέτρα;
Ποια είναι η απάντηση στην αποψίλωση του διδακτικού προσωπικού; Σκέφτομαι τα μέλη ΔΕΠ που θα απομείνουν στον Τομέα μου μετά από 2.5 χρόνια, όταν εγώ αφυπηρετήσω. Από 32 μέλη ΔΕΠ που ξεκίνησαν, μείναμε 18 και τότε θα μείνουν 7! Στην περιοχή της Φυσικής της συμπυκνωμένης ύλης,  μια περιοχή της Φυσικής η οποία βρίσκεται στο μέτωπο της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας.  Δύο χρόνια κοπιάσαμε για να φτιάξουμε το νέο πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Φυσικής, καλλίτερο από ποτέ. Ποιος θα το υπηρετήσει; Οι «εντεταλμένοι διδάσκοντες» με τετράμηνες συμβάσεις; Το ΕΤΕΠ με αναθέσεις διδασκαλίας, όπως λέει το Υπουργείο; Πόσο παραγωγικό ερευνητικά θα είναι ένα μέλος ΔΕΠ που ήδη δεν έχει χαρτί εκτύπωσης, όταν δεν υπάρχει ο παραμικρός κυβερνητικός στρατηγικός σχεδιασμός ανάπτυξης της έρευνας στη χώρα, ενώ ο μόνος «παραγωγικός» τομέας είναι ο τουρισμός;

Και ακούμε συναδέλφους μας να θεωρούν αναξιοπρεπές το να ζητάνε άδεια από την απεργιακή επιτροπή των διοικητικών για να μπουν στο γραφείο τους, όταν 1.300 άνθρωποι μένουν χωρίς δουλειά, ο δε κορμός της διοίκησης των δύο καλύτερων Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της χώρας διαλύεται οδηγώντας τα σε αδυναμία λειτουργίας ή επιβαλλόμενη ιδιωτικοποίηση βασικών λειτουργιών τους, η οποία με τη σειρά της θα οδηγήσει σε επιβολή διδάκτρων.

Δεν είναι αναξιοπρεπές να εργαζόμαστε σε ένα πανεπιστήμιο υποβαθμισμένο, αποδεχόμενοι μια βάρβαρη κυβερνητική πολιτική.

Ακούμε συναδέλφους μας να θεωρούν ενοχλητικό να γεμίζουν τα mails τους με πληροφόρηση για τις εξελίξεις λες και πρόκειται για διαφημιστικά φυλλάδια και όχι για το παρόν και το μέλλον τους στο Τμήμα Φυσικής.

Ακούμε συναδέλφους μας να λένε ότι μένουν σπίτι τους άεργοι, ότι καθυστερεί η ερευνητική τους δραστηριότητα και ότι οι φοιτητές θα χάσουν το εξάμηνο ενώ οι γονείς τους πληρώνουν νοίκια.

Αν όλοι αυτοί οι συνάδελφοί συμμετείχαν στις δράσεις τότε η υπεράσπιση του πανεπιστημίου θα ήταν ισχυρότερη, οι ίδιοι δεν θα ένοιωθαν άεργοι, και ο στόχος μας θα ήταν πιο εύκολο να επιτευχθεί.

Και προσπαθούμε να καταλάβουμε που αρχίζει και που τελειώνει το χρέος μας, που αρχίζει και τελειώνει η υπερηφάνεια και η αξιοπρέπεια μας. Που αρχίζει και τελειώνει το προσωπικό και το κοινωνικό συμφέρον.

1.500.000  Έλληνες πολίτες άνεργοι, εκατοντάδες χιλιάδες δεν έχουν να φάνε. Για όλο αυτόν τον κόσμο πως εκφράστηκε η ευαισθησία μας συνάδελφοι; Για το 57% των άνεργων νέων στη χώρα, για τους διδάκτορες σερβιτόρους, τι έχουμε να πούμε; Πόσα εξάμηνα από τη ζωή τους χάνονται ; Όταν το βασικό πτυχίο χάσει εντελώς την αξία του σε ένα υποβαθμισμένο πανεπιστήμιο, πόσα χρήματα θα ξοδέψουν οι γονείς στη εναγώνια αναζήτηση και απόκτηση ενός μεταπτυχιακού τίτλου αμφίβολης επιστημονικής αξίας και επαγγελματικής αξιοποίησης;

Αγαπητοί συνάδελφοι,

προσωπικά δεν βλέπω άλλο δρόμο υπεράσπισης του πανεπιστημίου, της υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης και έρευνας, από τη μαζική συμπόρευση όλων μας στην κατεύθυνση της μη εφαρμογής αυτών των μέτρων και εκείνων που θα ακολουθήσουν. Είναι ο μόνος τρόπος να υπερασπιστούμε ότι με κόπο χτίσαμε οι παλαιότεροι, παρακαταθήκη για τους νεώτερους οι οποίοι ελπίζαμε και εξακολουθούμε να ελπίζουμε  να το κάνουν ακόμα καλλίτερο και όχι να ζήσουν στα ερείπια του.  

του Γ. Π. Τριμπέρη 
Καθηγητή του Τμήματος Φυσικής του Ε.Κ.Π.Α.

-------------------------------
Πηγή:alfavita

Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2013

Πανεπιστήμιο: Στο μετέωρο βήμα του «FIGHT OR FLIGHT» - Του Σπύρου Γεωργάτου (Πρόεδρος Συλλόγου μελών ΔΕΠ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων)

Πέμπτη, Οκτωβρίου 31, 2013
Πανεπιστήμιο: Στο μετέωρο βήμα του «FIGHT OR FLIGHT» - Του Σπύρου Γεωργάτου (Πρόεδρος του Συλλόγου μελών ΔΕΠ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων)
Λέγεται και γράφεται ότι «στο Πανεπιστήμιο τα πράγματα ήταν ανέκαθεν δύσκολα, γιατί στην Ελλάδα δεν υπάρχει επιστημονική παράδοση». Σωστό, αν και υπήρξαν άλλες παραδόσεις, εκτός Πανεπιστημίου, που θα μπορούσαν υπό συνθήκες να αποτελέσουν τη βάση για πρωτότυπους πειραματισμούς, τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην έρευνα (από την παράδοση των λεγόμενων ιατροφιλοσόφων και τη λαϊκή ζωγραφική, μέχρι τις διάφορες σχολές της νεοελληνικής ποίησης και το απαράμιλλο σε δεξιοτεχνία και αισθητική «μαστοριλίκι» των γεφυροποιών της Ηπείρου). Απουσία των κατάλληλων πολιτικών και οικονομικο-κοινωνικών συνθηκών, η ανώτατη εκπαίδευση δεν στηρίχθηκε όμως ποτέ σ’ αυτό το «ευγενές» υπόστρωμα και αναπτύχθηκε στρεβλά κι «απ’ τα πάνω», με κύριο στόχο την ανασυγκρότηση των μεσαίων στρωμάτων μετά τον πόλεμο.

Το σύγχρονο, μαζικό Πανεπιστήμιο άρχισε να συγκροτείται μετά το ’82, με την εισαγωγή του πρώτου νόμου-πλαισίου από την κυβερνηση Παπανδρέου. Το πλαίσιο αυτό προέβλεπε συγκεκριμένα όργανα (αυτο)διοίκησης (τομέας-τμήμα-σχολή), θέσπιζε τέσσερις καθηγητικές βαθμίδες (λέκτορες, επίκουροι, αναπληρωτές, τακτικοί καθηγητές) και έδινε δικαίωμα λόγου και ψήφου τόσο στο διδακτικό-ερευνητικό προσωπικό, όσο και στους διοικητικούς υπαλλήλους και τους φοιτητές. Αυτή η «βίαια ωρίμανση» στο θεσμικό επίπεδο αντιμετώπιζε έναν κραυγαλέο και αντιπαραγωγικό αναχρονισμό και ανταποκρίνονταν πλήρως στα δεδομένα της μεταπολιτευτικής περιόδου.

Παρόλα αυτά, όπως ήταν αναμενόμενο, η εφαρμογή του συγκεκριμένου νόμου-πλαισίου οδήγησε σταδιακά σε παραμορφώσεις και δημιούργησε πολλά λειτουργικά προβλήματα. Η διαδικασία επιλογής επιστημονικού προσωπικού, αλλά και η εκλογή πρυτάνεων και προέδρων στα διάφορα τμήματα, ήταν απ’ την αρχή ευάλωτη στον παραγοντισμό και -δοθέντος του χρόνου- διαμόρφωσε ένα εκτεταμένο δίκτυο ομαδοποιήσεων και πελατειακών σχέσεων που δεν είχαν προηγούμενο στα διεθνή ακαδημαϊκά χρονικά. Οι δημόσιες επενδύσεις χρησιμοποιήθηκαν από αυτές τις ομάδες με τρόπο που προκλητικά συνδύαζε τη σπατάλη με την ελλειπή υποστήριξη και τη στελέχωση βασικών υπηρεσιών. Και μέσα σ’ αυτό το κλίμα, τα όρια του αγοραίου και του ακαδημαϊκά επιτρεπτού έγιναν δυσδιάκριτα.

Τα εκφυλιστικά φαινόμενα έφτασαν στο αποκορύφωμά τους όταν προέκυψε η ανάγκη «εξωτερικής χρηματοδότησης» των ερευνητικών προγραμμάτων και των υποδομών. Δοθείσης της ευκαιρίας, τα πελατειακά δίκτυα των ελληνικών Πανεπιστημίων διασυνδέθηκαν τότε με τα δίκτυα της «υψηλής» ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας και τις κερδοσκοπικές συμμορίες που λυμαίνονταν τις δημόσιες επενδύσεις, εδραιώνοντας ένα ιδιότυπο καθεστώς «πληβείων-πατρικίων» μέσα στα ανώτατατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Η κατάσταση όμως αυτή φαίνεται ότι περιείχε και τον σπόρο της αυτο-αναίρεσής της: Τα νέα κονδύλια προϋπέθεταν και προέβλεπαν σε κάποιο βαθμό μια μετρήσιμη πρόοδο στην επιστημονική παραγωγή, τόσο ποσοτική όσο και ποιοτική. Έφερναν τους Ευρωπαίους στην Ελλάδα και έστελναν τους Έλληνες πανεπιστημιακούς στα σώματα, τις επιτροπές και τα εργαστήρια των συνεργατών τους στην Ευρώπη. Καθιστούσαν όλους τους εμπλεκόμενους πολύ πιο οξυδερκείς στα οικονομικά της εκπαίδευσης και ανεδείκνυαν ανά πάσα στιγμή την υστέρηση σε υποδομές, χρηματοδότηση, επιχειρησιακά πλάνα και εξειδικευμένο προσωπικό που υπήρχε στην Ελλάδα.

Εν μέσω πελατειακών φαινομένων και χωρίς να υποχωρεί ο παραγοντισμός, στο ελληνικό Πανεπιστήμιο άρχισε λοιπόν να εμφανίζεται μια αντίρροπη «ροή»: Η τάση για την εισαγωγή αξιολογικών κριτηρίων και μέτρων ελέγχου της απόδοσης. Τέτοια μέτρα ανταποκρίνονταν καλύτερα στις προς τρίτους υποχρεώσεις και παράλληλα διέσωζαν τα προσχήματα, αφού το αίτημα για «αξιοκρατία» και χρηστή διοίκηση -που διατυπώνονταν από εκείνους που από θέση ή πεποίθηση είχαν τα χέρια τους «καθαρά»- είχε γίνει στο μεταξύ πιεστικό. Σ’ αυτή τη βάση, διάφορες -αυθεντικές ή κατ’ επίφαση- καθηγητικές ελίτ άρχισαν από τη δεκαετία του ’90 να διεκδικούν περισσότερες πρόνοιες στο θεσμικό πλαίσιο, που θα θωράκιζαν το Πανεπιστήμιο απέναντι στον απροκάλυπτο παραγοντισμό.

Με άλλα λόγια, η ίδια η ανάπτυξη του Πανεπιστημίου, όσο ασύμμετρη και στρεβλή κι αν ήταν, έσπρωχνε τα πράγματα προς μια κατεύθυνση αυτο-κάθαρσης και ανασυγκρότησης που θα μπορούσε, εάν βέβαια συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις, να ανατρέψει και το στρεβλό και το φαύλο της όλης διαδικασίας. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο γινόταν μάλιστα ακόμα πιο πιθανό αν συνυπολογίσει κανείς ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των νέων μελών του προσωπικού διέθετε πια και διαχειριστική εμπειρία και επιστημονική επάρκεια, αλλά και ένα απόθεμα “ακαδημαϊκoύ ήθους» –που είχε προκύψει από τα «παθήματά» τους και τις πικρές εμπειρίες τους σε ένα καθεστώς αποκλεισμών και αυξανόμενης ευνοιοκρατίας.

Θα το πω πολύ λακωνικά: Αυτή η ευκαιρία για την ανανέωση και την πραγματική μεταρρύθμιση του ελληνικού Πανεπιστημίου πέρασε ανεκμετάλλευτη όταν η προγραμματική πρωτοβουλία που θάπρεπε να έχει αναλάβει το ίδιο το πανεπιστημιακό κίνημα, ιδιαίτερα μετά τη μεγάλη δυναμική που δημιουργήθηκε με τη μάχη του άρθρου 16, «υπεκλάπη» από τους νεοφιλελεύθερους του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ στο τέλος του ’90-μέσα του 2000: Όλα τα δυνάμει «οραματικά» στοιχεία για την ανανέωση του Πανεπιστημίου αντικαταστάθηκαν με τα αντίστοιχα ψευδώνυμά τους. Βροχή τα ιδεολογήματα περί «καινοτομίας», «ανταγωνιστικότητας», «αριστείας», «επιχειρηματικότητας», «απόδοσης», «λογοδοσίας», που είχαν μεν διακινηθεί από πριν, αλλά η κοινότητα τα αντιμετώπιζε με επιφύλαξη.

Πλήθος οι θεσμικές παρεμβάσεις, με αποκορύφωμα τους νόμους Γιαννάκου, Διαμαντοπούλου, Αρβανιτόπουλου, που μαζί με τα ξερά έκαιγαν και τα χλωρά (ή μάλλον κυρίως αυτά τα δεύτερα), με την κατάργηση του ασύλου (αντί να καταργηθεί το ιδιότυπο «άσυλο» της αυθαιρεσίας), την ανάθεση της διαχείρισης σε «μάνατζερ» και εξω-πανεπιστημιακά στελέχη (αντί να θεσπίζονται κανόνες πραγματικού και ουσιαστικού ελέγχου) και την άνευ προηγουμένου περιστολή της δημόσιας δαπάνης (που συνέπεσε με το μνημόνιο, αλλά ήταν ήδη δρομολογημένη από πολύ πιο πριν, στη λογική της ιδιωτικοποίησης του δημόσιου Πανεπιστημίου). Το «κερασάκι» σ’ αυτή τη νεοφιλελευθερη τούρτα ήταν οι πρόσφατες απολύσεις των διοικητικών υπαλλήλων και οι επερχόμενες απολύσεις διδακτικού-ερευνητικού προσωπικού μέσα στο 2014.

Αυτή η έφοδος του νεοφιλευθερισμού από τη μια πλευρά απειλεί με διάλυση το δημόσιο Πανεπιστήμιο και από την άλλη επιχειρεί να αφαιρέσει από το πανεπιστημιακό κίνημα κάθε προϋπόθεση για να αρθρώσει κάποτε έναν ριζοσπαστικό, προγραμματικό λόγο: Εν μέσω σφοδρών συγκρούσεων, η πιο αυτονόητη στάση είναι η άμυνα. Δηλαδή η υπεράσπιση των ζωτικής σημασίας όρων για την επιβίωση του Πανεπιστημίου, χωρίς αστερίσκους και επεξηγήσεις. Γιατί τη στιγμή που η κυβέρνηση απολύει το σύνολο των φυλάκων, των βιβλιοθηκονόμων ή των τεχνικών υποστήριξης δικτύων σε διάφορα Πανεπιστήμια, οποιαδήποτε απόπειρα αυτο-κάθαρσης θα ήταν όχι μόνο παρεξηγήσιμη, αλλά και καθαρά αυτοκτονική.

Επειδή η κυβέρνηση ειδικεύεται τελευταία στη «μαζική ψυχολογία» και χρησιμοποιεί ολοένα και περισσότερο τις μεθόδους του λεγόμενου «κοινωνικού αυτοματισμού», επισημαίνω εδώ ένα φαινόμενο αντίστοιχο αυτής της «αμυντικής αντίδρασης» που ανέφερα παραπάνω. Πολλά είδη ζώων (ανάμεσα σ’ αυτά και το περιούσιο είδος μας) όταν αντιμετωπίζουν κίνδυνο «επαπειλουμένου θανάτου» αναστέλλουν ή περιορίζουν στο ελάχιστο ορισμένες λειτουργίες τους (όπως η πέψη και η ούρηση) για να ενεργοποιήσουν στο μέγιστο συστήματα που θα τους επιτρέψουν είτε να μείνουν στη θέση τους και να παλέψουν μέχρις εσχάτων (fight), είτε να το βάλουν στα πόδια και να ξεφύγουν από τα νύχια του θηρευτή (flight).

Αν τα σαΐνια του υπουργείου υπολογίζουν ότι μέσω ενός παρόμοιου κοινωνικού ανακλαστικού θα εκμηδενίσουν κάθε αντίσταση και κάθε μελλοντική απόπειρα ανασυγκρότησης του δημόσιου Πανεπιστημίου, έχω να τους πω το εξής: Μπορεί το «shock και δέος» των επικοινωνιακών επιθέσεων, των εισαγγελικών παρεμβάσεων και των απολύσεων να τους εξυπηρετεί στην παρούσα φάση γιατί εκβιάζει μέχρι εκεί που δεν πάει αυτούς που θίγονται άμεσα, αποθαρρύνει κάθε ριζοσπαστική πρωτοβουλία και προκαλεί μια κάποιαν αμηχανία, ιδιαίτερα σε αυτούς που αντιστέκονται, αλλά ταυτόχρονα πιστεύουν ότι όντως υπάρχουν κακώς κείμενα που πρέπει να διορθωθούν. Ας έχουν όμως υπόψη ο κ. Αρβανιτόπουλος και οι επιτελείς του ότι η αντίδραση «fight or flight» έχει αβέβαιη έκβαση, γιατί σε μερικές φορές το υποψήφιο θύμα ανασυντάσσεται, αντιστέκεται και νικάει (ή τρώει) τον θύτη!

Του Σπύρου Γεωργάτου Πρόεδρος του Συλλόγου μελών ΔΕΠ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

------------------------------------
Πηγή: efsyn

Copyright © 2014-15 Απόψεις επώνυμα™ is a registered trademark.

Designed by Templateism. Hosted on Blogger Platform.