Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2013

Πανεπιστήμια:Το Δημόσιο φεύγει, οι ιδιώτες έρχονται!

Σάββατο, Νοεμβρίου 16, 2013
«Οσο συνεχίζεται η απεργία στα Ιδρύματα είναι ασφαλή. Μόλις λήξει, θα μείνουν αφύλακτα. Οσο υπάρχει προσωπικό ασφαλείας, υπάρχουν και τεχνικοί, συντηρούνται και τα μηχανήματα. Αν ανοίξουν οι υπηρεσίες, θα φύγουν κι αυτοί». Μια οξύμωρη αλλά ρεαλιστική απόδοση της πραγματικότητας που κυκλοφορεί εν είδει (πικρού) ανεκδότου στους κόλπους της ακαδημαϊκής κοινότητας. Ωστόσο, την ίδια στιγμή όλοι γνωρίζουν καλά πως η επιδείνωση της κατάστασης το ερχόμενο διάστημα θα είναι αυτή που θα επισπεύσει την ιδιωτικοποίηση βασικών λειτουργιών των Πανεπιστημίων, σηματοδοτώντας, έτσι, την επόμενη μέρα. Η αποδιοργάνωση φέρνει την αναδιοργάνωση και με λύσεις οι οποίες έρχονται μόνον απ’ έξω. Κοινοτικά προγράμματα (βλ. ανοιχτά ΕΣΠΑ) που υπόσχονται στα Πανεπιστήμια θεραπεία διά πάσα νόσον, όπως καλή ώρα το παχυλό εγκεκριμένο και πολυαναμενόμενο για τη Διοικητική Αναδιάρθρωση των ΑΕΙ, καθώς και άλλες μορφές, μεταξύ των οποίων δίδακτρα, μεγάλες ή μικρές εργολαβίες, χορηγίες και ό,τι άλλο θα προαιρείται ο κάθε περαστικός ιδιώτης που θα χτυπάει –όχι τυχαία- την πόρτα της ανώτατης δημόσιας εκπαίδευσης.

Στα χέρια των Α.Ε.

Πριν από λίγες ημέρες, μέλος της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Αθηνών πρότεινε σε σχετική συνεδρίαση να προσληφθούν με fast track διαδικασίες και δίμηνες συμβάσεις όσοι υπάλληλοι είναι υπό απόλυση. Ποιος θα πληρώνει; Ο Ειδικός Λογαριασμός του Ιδρύματος. Τώρα μπορεί να είναι στεγνός, αλλά το μέλλον του προδιαγράφεται εντυπωσιακά διαφορετικό. Στα χέρια μιας ανώνυμης εταιρείας υπεύθυνης (σύμφωνα με τον νόμο Διαμαντοπούλου 4009/2011) για «την αξιοποίηση των κονδυλίων επιστημονικής έρευνας, εκπαίδευσης, κατάρτισης, τεχνολογικής ανάπτυξης και παροχής σχετικών υπηρεσιών». Τα κονδύλια μπορούν να προέρχονται από «οποιαδήποτε πηγή». Από το 1997 τα κοινοτικά προγράμματα (αρχικά ΕΠΕΑΕΚ, μετά ΕΣΠΑ) κυκλοφορούν στα ΑΕΙ. Και, εν πολλοίς, είχαν θετικά αποτελέσματα. Πραγματοποιήθηκαν πολλά μεγάλα έργα σε τομείς αιχμής. Δημιουργήθηκαν, για παράδειγμα, επιτέλους, στα ελληνικά Πανεπιστήμια κεντρικές βιβλιοθήκες.

Πολύ γρήγορα, όμως, τα ίδια προγράμματα έφεραν και τον ιδιώτη συνεργάτη. Βιβλιοθηκονομικές εταιρείες, τεχνικές εταιρείες για την υποστήριξη των κέντρων δικτύων των Ιδρυμάτων και πολλές άλλες για την κάλυψη άλλων αναγκών άρχισαν να παίρνουν τη μερίδα του λέοντος στο γρήγορα μετατρεπόμενο σε μικτό σύστημα χρηματοδότησης των κοινοτικών προγραμμάτων που έδινε ένα 30% με 40% για αυτεπιστασία (βλ. προσλήψεις) και το υπόλοιπο του λέοντος στον συνέταιρο.

Σήμερα, με την τεχνογνωσία και την ετοιμότητα οι εταιρείες μπορούν να αναλάβουν περισσότερα. Βιβλιοθήκες, γραμματείες, υπολογιστικά κέντρα, φύλαξη, καθαριότητα μπορούν να αναληφθούν εξ ολοκλήρου από ιδιώτες. Καταργήθηκαν οι φύλακες; Οι εργολάβοι που έχουν τις νυχτερινές βάρδιες μπορούν να αναλάβουν και τις πρωινές. Αποψιλώνεται το προσωπικό στις Βιβλιοθήκες; Θα δυσχεραίνεται η συλλογική καταλογογράφηση που μαζί με πολλά άλλα έργα υποστηρίζεται από την περιβόητη «Ψηφιακή Σύγκλιση»; Βιβλιοθηκονομικές εταιρείες, που δημιουργήθηκαν όλα αυτά τα χρόνια μέσα από τις αναθέσεις των κοινοτικών προγραμμάτων, διαθέτουν πλέον και ενοικιαζόμενο προσωπικό.

Οι λύσεις απελπισίας πάνω στις οποίες θα στηθεί το νέο, μεταλλαγμένο δημόσιο Πανεπιστήμιο είναι πολλές. Το τρίπτυχο είναι σαφές: επιχειρηματοποίηση, δίδακτρα, αναδιάρθρωση εργασιακών σχέσεων. Στέλεχος μεγάλης γνωστής φαρμακευτικής εταιρείας ρωτούσε αυτές τις ημέρες πότε θ’ ανοίξει η Φαρμακευτική, διότι τρέχουν προγράμματα και θα καθυστερήσουν. Ο πελάτης έχει δώσει παραγγελία, ορθώς έχει και απαιτήσεις. Πολλά τέτοια έργα θα πρέπει προσδιορίσουν την έρευνα στα ελληνικά Πανεπιστήμια προκειμένου να τη σώσουν. Τώρα, αν θα την προαγάγουν κιόλας είναι θέμα απαιτητικής συζήτησης -ειδικά τέτοιους καιρούς. «Η πραγματική πανεπιστημιακή έρευνα στα αγγλικά πανεπιστήμια έχει πεθάνει» λένε οι καλά γνωρίζοντες, δίνοντας ένα ποιοτικό κριτήριο.

Τα δίδακτρα έχουν προαναγγελθεί από τους ίδιους τους πρυτάνεις ως καταναγκαστική λύση, ενώ όσο μειώνεται η χρηματοδότηση τόσο αναζητούνται κι άλλοι τρόποι, ήτοι πάσης φύσεως χορηγίες υποτροφιών, εδρών, ερευνών κ.ο.κ. Δεν αρκεί η μετακύλιση του κόστους στους φοιτητές, που σύντομα θα σηματοδοτηθεί από το υπό κατάρτιση Π.Δ. του υπουργού Παιδείας για τα άτοκα δάνεια. Απαραίτητη προϋπόθεση, φυσικά, για όλα αυτά, οι αναδιαρθρωμένες εργασιακές σχέσεις. Οι μεταπτυχιακοί και υποψήφιοι διδάκτορες πρώτα θα προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους μαζί με τους εναπομείναντες διοικητικούς αλλά και τους διδάσκοντες, ώστε να βγαίνει η δουλειά. Οπου υπάρχει ανάγκη και όπως όπως. Μετά, βάσει της πρόσφατης τροπολογίας Αρβανιτόπουλου, τα (ίδια τα) Πανεπιστήμια μπορούν να τους προσλαμβάνουν και «για την επικουρία των μελών ΔΕΠ». Κι αν δεν υπάρχουν αρκετοί καθηγητές, θα αναλαμβάνουν οι ίδιοι τη διδασκαλία. Η οικονομική βάση, φυσικά, των νέου τύπου εργασιακών σχέσεων, αναδιαρθρωμένη επίσης. Ολιγόμηνες συμβάσεις-μικρές αποζημιώσεις ή με το κομμάτι-μπλοκάκι των λίγων ευρώ που θα προβλέπει το κοινοτικό πρόγραμμα.

Απογοητευμένοι οι καθηγητές

«Ο καλύτερός μου μεταπτυχιακός φοιτητής εξαφανίστηκε!» δηλώνει στην «Εφ.Συν.» απογοητευμένος ο καθηγητής και πρόεδρος του Συλλόγου ΔΕΠ της Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευάγγελος Κωνσταντίνου. «Τα παράτησε και πήγε στην Αγγλία, στο Πανεπιστήμιο του Μπράιτον. Πώς να ξαναγυρίσει; Ολα τα καλά μυαλά φεύγουν. Πώς, λοιπόν, θα διασωθεί το ελληνικό Πανεπιστήμιο και μαζί το κύρος και η ποιότητά του;» αναρωτιέται και προσπαθεί να αποδώσει το μέγεθος της ζημιάς που θα καταμετρηθεί άμεσα στη σχολή του.

«Ο ρόλος των διοικητικών υπαλλήλων δεν είναι διακοσμητικός, είναι ουσιαστικός. Η Σχολή μας στην περίπτωση που στερηθεί τις πολύτιμες υπηρεσίες τους θα βρεθεί σε κατάσταση απόλυτης δυσλειτουργίας» επισημαίνει και συνεχίζει: «Ποιοι θα στέλνουν τους εκατοντάδες φοιτητές στα εργαστήρια; Ποιοι θα συνεννοούνται με διευθυντές νοσοκομείων, διοικητές, χειρουργεία; Είχαμε από τις πιο αποτελεσματικές Γραμματείες και τώρα μπορεί να μην έχουμε κανέναν γι’ αυτές τις δουλειές. Πώς, πότε και από ποιους θα αναληφθούν όλα αυτά;» Ο κ. Κωνσταντίνου δεν διστάζει να παραδεχτεί ότι βολέματα και ρουσφέτια δεν έλειψαν ούτε από τα Πανεπιστήμια. «Είναι, όμως, λύση η διάλυση;» αναρωτιέται.

Καταλυτική η περιγραφή και από τον κοσμήτορα της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ, καθηγητή Δημήτρη Τσαμάκη. «Μας προκαλεί δέος η προσπάθεια υποστήριξης των χιλιάδων φοιτητών μας από τη διαλυμένη Γραμματεία μας, αν αρχίσουν από την ερχόμενη εβδομάδα τα μαθήματα» επισημαίνει στην «Εφ.Συν.», προσδιορίζοντας την τάξη μεγέθους ως εξής: «Σήμερα στη σχολή φοιτούν 3.000 ενεργοί προπτυχιακοί και περίπου 900 μεταπτυχιακοί φοιτητές. Εχει 7 τομείς και 25 θεσμοθετημένα εκπαιδευτικά και ερευνητικά Εργαστήρια. Από τους εξειδικευμένους διοικητικούς υπαλλήλους που υποστηρίζουν τις λειτουργίες της Σχολής, περίπου το 80% οδεύει προς κινητικότητα – απολύσεις, ενώ η Γραμματεία της Σχολής κυριολεκτικά διαλύεται καθώς απομένει μόνον 1 (ένας) υπάλληλος! Η Γραμματεία είχε συνολικά 18 υπαλλήλους και τρία τμήματα (Προπτυχιακό, Μεταπτυχιακό, Οικονομικό). Τώρα, συνολικά η σχολή θα μείνει με 16 διοικητικούς!» Σημείωση: Η σχολή είναι από τις καλύτερες διεθνώς. Μόλις πρόσφατα το Ερευνητικό της Ινστιτούτο αξιολογήθηκε από εξωτερικούς αξιολογητές και κατετάγη στις πρώτες θέσεις. «Οι αρνητικές επιδράσεις στην παρεχόμενη εκπαίδευση και έρευνα δεν θ’ αργήσουν να φανούν» προειδοποιεί ο κ. Τσαμάκης.

«Προσπαθούμε να αποδείξουμε στους φοιτητές πως οι υπηρεσίες του Πανεπιστημίου μπορούν να λειτουργούν σωστά και παραγωγικά. Ομως, όλα θα ανατραπούν όταν εξαιτίας των τεράστιων ελλείψεων προσωπικού θα γίνει συνολική αναδιάρθρωση. Κρίσιμος αριθμός υπαλλήλων θα μεταφερθεί σε κεντρικές υπηρεσίες, όπως οικονομικές υπηρεσίες και Διεύθυνση Διοικητικού, ενώ πολλές άλλες θα υπολειτουργούν» επισημαίνουν διοικητικοί υπάλληλοι των δύο κεντρικών Ιδρυμάτων της Αθήνας.

Αξιοσημείωτη λεπτομέρεια: Σε μια Γραμματεία δεν έχουν όλοι δικαίωμα υπογραφής των εγγράφων που χορηγούνται (βεβαιώσεις, πιστοποιητικά κ.ά.). Μόνον οι προϊστάμενοι και εξουσιοδοτημένοι σχετικώς. Και είναι πολλοί εκείνοι που φεύγουν είτε με διαθεσιμότητα είτε με αργία. Ενα πρόβλημα που δεν λύνεται ούτε με ανοιχτές τις Γραμματείες.
Της Αννας Ανδριτσάκη

------------------------------
πηγή:efsyn


Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013

Από το “επιχειρηματικό πανεπιστήμιο” στο “πανεπιστήμιο-ΙΕΚ”; του Γ. Π. Τριμπέρη

Πέμπτη, Νοεμβρίου 14, 2013
Πολυτεχνείο 2013
Μέχρι χθες οι αναλύσεις μας επικεντρώνονταν στον μετασχηματισμό του ελληνικού πανεπιστημίου από «αστικό πανεπιστήμιο» σε «πανεπιστήμιο της αγοράς». Ωστόσο, ο ρόλος που επιβάλλεται στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, στον ευρωπαϊκό καταμερισμό της εργασίας, της παραγωγής και της οικονομίας, οδηγούν σε δραματικές αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση, αλλαγές που ίσως πρέπει να μας κάνουν να ξανασκεφτούμε την πορεία αυτής της μετάλλαξης ως προς τον τελικό  της στόχο: Οι αλλαγές αυτές, παράλληλα με εκείνες στη μέση εκπαίδευση, οδηγούν σε ένα «επιχειρηματικό πανεπιστήμιο», ικανό να καλύψει την κερδοφορία μονοπωλιακών και άλλων συμφερόντων, όπως ήταν αρχικά ο στόχος των μετασχηματισμών που επέβαλαν η Λευκή Βίβλος για την Εκπαίδευση στα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη; Ή μήπως η σημερινή θέση της χώρας στον ευρωπαϊκό χάρτη οδηγεί το ελληνικό πανεπιστήμιο να ακολουθήσει την υποβάθμιση όλων των άλλων παραγωγικών τομέων ανάπτυξης, σε μια πορεία μετασχηματισμού του σε ένα «πανεπιστήμιο-ΙΕΚ», με ό,τι σημαίνει ο χαρακτηρισμός αυτός;
 
Εδώ και χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξυφαίνονται στρατηγικές πλήρους ένταξης της εκπαίδευσης στην κερδοφορία των επιχειρήσεων, παράλληλα με την εντεινόμενη εμπορευματοποίηση της προσφοράς κατάρτισης. Η εμπορική –και όχι μόνο– εκμετάλλευση του ανθρώπινου δυναμικού, ακόμα και στο στάδιο της «παραγωγής της διανοητικής ειδίκευσης», απετέλεσε διαχρονικά στόχο των επιχειρήσεων. Όμως, παράλληλα με την αναδιανομή των παραγωγικών δυνάμεων και αγορών, στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης, μπήκαν σε εφαρμογή συγκεκριμένα επιχειρησιακά σχέδια σ’ αυτή την κατεύθυνση.
 
Με την απελευθέρωση της αγοράς της εκπαίδευσης, που συγκαταλέγεται πλέον στο εμπόριο υπηρεσιών, άνοιξε ο δρόμος της επισημοποίησης μιας πολιτικής επενδύσεων κεφαλαίου σε χώρες όπου υπάρχει ζήτηση για τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στο Σιάτλ το 1999, στη σύνοδο του  Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, οι σύνεδροι τόνισαν ότι αυτή η «βιομηχανία εκπαίδευσης» χρειάζεται διαφάνεια, κινητικότητα, ανταλλαξιμότητα, αμοιβαία αναγνώριση και ελευθερία, απουσία κανονισμών, περιορισμών και φραγμών στον ίδιο βαθμό που ζητάνε οι ΗΠΑ για τις άλλες βιομηχανίες.
 
Τη ίδια χρονιά, οι υπουργοί παιδείας της Ε.Ε. υπέγραψαν τη Διακήρυξη της Μπολόνια, που αποβλέπει στην καθιέρωση «ενός ευρωπαϊκού χώρου ανώτατης εκπαίδευσης». Μείζων στόχος της Διακήρυξης είναι να επιβάλει δομές και μεθόδους που έχουν σκοπό τη δυνατότητα σύγκρισης «των διαφορετικών προσφορών εκπαίδευσης», προσκειμένου να εξασφαλιστεί ένας «καλός» συναγωνισμός ανάμεσα σε όλες αυτές τις προσφορές. Η διαδικασία της Μπολόνια εμπεριέχει και άλλους στόχους, όπως ενίσχυση της αυτονομίας των πανεπιστημίων, τους δύο κύκλους σπουδών, το σύστημα πιστωτικών μονάδων και της κινητικότητας.
 
Η επιθυμία για  αυτονομία εκπορεύεται από την εκτίμηση ότι «τα πιο αποκεντρωμένα συστήματα είναι επίσης τα πιο ελαστικά, που προσαρμόζονται πιο γρήγορα και επιτρέπουν να αναπτυχθούν νέα μορφές συνεργασίας».  Η μείωση της διάρκειας των σπουδών  ελαττώνει το κόστος εκπαίδευσης, ενώ ενθαρρύνει τους φοιτητές που θα έχουν  μεγαλύτερη οικονομική ανάγκη να σταματήσουν στο τέλος των τριών ετών, μπαίνοντας στη αγορά λιγότερο απαιτητικοί και περισσότερο εκμεταλλεύσιμοι. Τέλος, η διάσπαση του προγράμματος σπουδών, η διαμόρφωση ενός αριθμού συστήματος επιμέρους πιστωτικών μονάδων δημιουργεί ένα πρόγραμμα τεμαχισμένο σε μικρά πακέτα που εμπορευματοποιούνται ευκολότερα. Δεν υπάρχει αγορά στον «τέλειο ανταγωνισμό» χωρίς πλήρη κινητικότητα των καταναλωτών, προκειμένου να έχουν πρόσβαση στο σύνολο των «παραγωγών». Με τον τρόπο αυτό διασυνδέεται η εναρμόνιση, η ποιότητα και η κινητικότητα που στοχεύει στην ανάπτυξη μιας ανταγωνιστικής αγοράς εκπαίδευσης.
 
Σε ένα προπαρασκευαστικό έγγραφο της συνάντησης των ευρωπαίων πρυτάνεων  στη Σαλαμάνκα, τον Μάρτη του 2001, διαβάζουμε: «Η ανταγωνιστικότητα για τους σπουδαστές, τους ερευνητές και τους καθηγητές, σημαίνει να έχουν πάνω απ’ όλα ζήτηση τόσο σε τοπικό επίπεδο, όσο και  σε διεθνές, μέσα στον παγκόσμιο ανταγωνισμό φήμης, ταλέντου και πόρων».
 
Κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της Πράγας, τον Μάη του 2002, οι ευρωπαίοι υπουργοί Παιδείας θυμήθηκαν ότι «η ποιότητα της ανώτατης εκπαίδευσης και της έρευνας είναι και οφείλει να είναι προσδιοριστική ως προς τη θελκτικότητα  και την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης». 
 
Όλα αυτά ακούγονται σωστά: Ποιος θα ήταν αντίθετος σε μια ανώτατη εκπαίδευση καλής ποιότητας; Όμως, ποιοι παράγοντες καθορίζουν την ποιότητα ενός  πανεπιστημίου; Η δωρεάν πρόσβαση; Η έρευνα στην υπηρεσία των κοινωνικών αναγκών; Ο αριθμός των συμβολαίων με εταιρείες για την έρευνα ή το περιεχόμενο των μαθημάτων που ικανοποιούν τις ανάγκες της αγοράς; Ποιος ενδιαφέρεται για την άνιση ανάπτυξη των πανεπιστημίων μέσω του ανταγωνισμού και την δημιουργία πανεπιστημίων β΄ και γ΄ κατηγορίας;  
 
Στις μέρες μας ο αγώνας δρόμου για τεχνολογικές καινοτομίες απαιτεί μια ειδίκευση όλο και πιο έντονη, καθώς και μια εκπαίδευση τεχνοκρατών-ειδικών. Για τον λόγο αυτό, η νεοθετικιστική στάση αντικαθιστά τον κλασικό φιλελευθερισμό. Το μαζικό αστικό πανεπιστήμιο γίνεται μια  «μηχανή διπλωμάτων», ένα εργοστάσιο ειδικεύσεων. Το γεγονός ότι πρόκειται για ειδικεύσεις που όχι μόνο είναι όλο και πιο τεμαχισμένες, αλλά και τροποποιούνται συνεχώς οδηγεί την ίδια την αστική τάξη, για τους δικούς της λόγους, να υποστηρίζει ότι το παραδοσιακό αστικό πανεπιστήμιο γνωρίζει βαθιά κρίση.
 
Στη χώρα μας, οι διοικητικές δομές του πανεπιστημίου, το περιεχόμενο της διδασκαλίας, η καθημερινή λειτουργία και οργάνωσή του δεν ήταν προσαρμοσμένες στις σύγχρονες ανάγκες των επιχειρήσεων ενώ, παράλληλα, είναι κοστοβόρες για το κράτος. Το παραδοσιακό αστικό πανεπιστήμιο δεν μπορούσε πλέον να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της «αγοράς» διατηρώντας τα στοιχεία δημοκρατικότητας και ακαδημαϊκού ελέγχου, ερευνητικής και της διδακτικής «ελευθερίας». Οι τελευταίες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. ανέλαβαν, έτσι, τον μετασχηματισμό του «αστικού πανεπιστημίου» σε «επιχειρηματικό πανεπιστήμιο».
 
Όμως, καθώς η οικονομική κρίση και η εξάρτηση της χώρας βαθαίνουν, φαίνεται ότι ο ρόλος της ανώτατης εκπαίδευσης αλλάζει δραματικά, ξεφεύγοντας από τον παραπάνω σχεδιασμό. Παρά το ότι κάποια στοιχεία των στόχων διατηρούνται, η αποδέσμευση του κράτους από την οικονομική και συνταγματικά κατοχυρωμένη υποχρέωσή του στήριξης της ανώτατης παιδείας κυριαρχεί. Η χώρα έχει χάσει κάθε δυνατότητα συμμετοχής στον ευρωπαϊκό καταμερισμό της «πίτας»  της ανώτατης εκπαίδευσης. Η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης και έρευνας σε ορισμένα πανεπιστημιακά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα στις αναπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες αποτελεί πλέον ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός.
 
Η «αριστεία» αποτελεί όνειρο στον κόσμο της κ. Διαμαντοπούλου, ενώ η εξαγωγή ελληνικής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στις «φτωχές» χώρες των Βαλκανίων φαίνεται γκροτέσκα. Η περικοπή των κρατικών δαπανών σε ποσοστό πάνω από 45%, η παντελής απουσία εθνικών ερευνητικών προγραμμάτων, η μη προκήρυξη  νέων θέσεων μελών ΔΕΠ, τουλάχιστον στη θέση εκείνων που αφυπηρετούν,  η εγκατάλειψη της φοιτητικής μέριμνας οδηγούν το πανεπιστήμιο σε οικονομική, λειτουργική, εκπαιδευτική και ερευνητική ασφυξία και την απόλυτη υποβάθμιση.
 
Η πρόσφατη κυβερνητική απόφαση για διαθεσιμότητα-απόλυση του διοικητικού προσωπικού οκτώ ΑΕΙ της χώρας (με ποσοστά πάνω από το 40% στα δύο παλαιότερα και ιδιαίτερα παραγωγικά, το ΕΚΠΑ και το ΕΜΠ), μαζί με τα παραπάνω, θα οδηγήσουν στη  μετάλλαξη των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων σε κέντρα κατάρτισης (ΙΕΚ), με ιδιωτικοποιημένες βασικές πλευρές της λειτουργίας τους. Αυτή τη θέση στον ευρωπαϊκό καταμερισμό της ανώτατης εκπαίδευσης φαίνεται ότι μας έχουν «εκχωρήσει» οι ευρωπαίοι εταίροι.
 
Παρατηρούμε ότι η αστική τάξη της χώρας συναινεί σε αυτή τη μετάλλαξη. Μια ενδεχόμενη ερμηνεία είναι ότι θεωρεί λιγοστά τα κέρδη που θα μπορούσε να αποκομίσει πλέον από την εγχώρια δημόσια ανώτατη εκπαίδευσης, και επενδύει πια σε άλλους τομείς, χωρίς βεβαίως να παύει να χρησιμοποιεί αποσπασματικά, όποτε βρίσκει ευκαιρίες κερδοφορίας,  το πανεπιστημιακό δυναμικό προς όφελός της. Παράλληλα, η κυβέρνηση της ανοίγει τεράστιες προοπτικές κερδοφορίας στην ιδιωτική μεταλυκειακή εκπαίδευση.
 
Ως θεσμός το πανεπιστήμιο είναι ενσωματωμένο στο υπάρχον κοινωνικό σύστημα. Χωρίς ριζικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να αναλάβει έναν βιώσιμο μακρόχρονα, ριζικό, μετασχηματισμό τους εαυτού του. Όμως, αυτό που είναι αδύνατο για το πανεπιστήμιο ως θεσμό, είναι δυνατό για τους φοιτητές. Και αυτό που είναι δυνατό στους φοιτητές μπορεί, σ’ ένα συλλογικό επίπεδο, να γίνει πρόσκαιρα δυνατότητα για το Πανεπιστήμιο στο σύνολό του. Οι φοιτητές, οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, οι διανοούμενοι έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν την κριτική τους στους εργαζόμενους, στην κοινωνία, αφυπνίζοντας πολιτικά συνειδήσεις, δημιουργώντας συμμαχίες με στόχο τον κοινωνικό μετασχηματισμό. Και, σ’ αυτό το επίπεδο, ένα πραγματικά κριτικό, δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά. Αυτός για τους κρατούντες είναι ένας επιπρόσθετος, πλην όμως ουσιαστικός, λόγος για να συντριβεί.
 
 
 
Ο Γ. Π. Τριμπέρης διδάσκει Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών

---------------------------

Πηγή:alfavita

Αλ. Καμύ: Ο Επαναστατημένος Άνθρωπος

Πέμπτη, Νοεμβρίου 14, 2013
Αλ. Καμύ: Ο Επαναστατημένος Άνθρωπος
«…να αξιωθούμε μια μέρα να ζήσουμε σαν ελεύθεροι άνθρωποι, δηλαδή σαν άνθρωποι που αρνιούνται να ασκήσουν καθώς και να υποστούν τη φρίκη.»
                                                                                                                            Αλμπέρ Καμύ

Φανταστείτε τρεις ανθρώπους μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα.

Ο πρώτος είναι ένας ξερακιανός γέρος που κοιτάει κατάματα τις προτεταμένες κάνες και φωνάζει: «Δεν σας φοβάμαι!»

Ο δεύτερος μοιάζει με λεμούριο. Με τα γουρλωμένα του μάτια αντικρίζει τα όπλα με τρόμο και προσμονή.

Ο τρίτος θα μπορούσε να είναι ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ. Γνωρίζει ότι τον σημαδεύουν και ότι από στιγμή σε στιγμή θα ακουστεί το πρόσταγμα. Αλλά έχει γυρισμένο το κεφάλι από την άλλη, καπνίζει και παρατηρεί τις τολύπες του καπνού, πως στροβιλίζονται χαοτικά πριν εκμηδενιστούν.

Αυτοί ήταν οι τρεις λογοτέχνες της πρώτης μου νεότητας.

Πρώτος ο Καζαντζάκης, που στοίχειωσε το νου πολλών εφήβων με εκείνα τα «φτάσε όπου δεν μπορείς» και «παρατέντωσε με, κι ας σπάσω». Τα βιβλία του λιονταρίσια τροφή, όπως του Νίτσε. Ο άνθρωπος που κοιτούσε το κενό κατάματα χωρίς να φοβάται και χωρίς να ελπίζει.

Τον δεύτερο μου τον σύστησε μια καθηγήτρια. «Έχεις διαβάσει Κάφκα;» με ρώτησε. Όταν της είπα ότι τον είχα μόνο ακουστά μου έδωσε χαμογελώντας τη «Δίκη». Γρήγορα κατάλαβα γιατί χαμογελούσε.

Βιβλία που έμοιαζαν να έχουν γραφτεί ανάμεσα στον ύπνο και την εγρήγορση, εφιαλτικά σχεδόν, αλλά χωρίς να θέλεις να ξυπνήσεις.

Κάποιες σκηνές από το ημιτελές «Αμερική» δεν μπορώ πλέον να θυμηθώ αν τις διάβασα ή αν τις ονειρεύτηκα.

Θαρραλέος κι αυτός μπροστά στο θάνατο και στη ζωή, αλλά με έναν δικό του τρόπο, κάτι σαν ψυχοπαθής κλόουν, που σε πετσοκόβει με μια ματσέτα ενώ γελάει –και πίσω ακούγεται μουσική τσίρκου.

Και μετά ήρθε ο Καμύ.

Ολιγόλογος, αλλά καίριος. Στοχαστικός, αλλά και παθιασμένος. Αρρενωπός, αλλά όχι χυδαίος. Και μόνος.

Πολλοί νομίζουν ότι ο Καμύ άνηκε στην κυρίαρχη λογοτεχνική/φιλοσοφική κλίκα της μεταπολεμικής Ευρώπης, τον υπαρξισμό. Αυτό είναι λάθος. Ο Καμύ εξαρχής βρέθηκε αντιμέτωπος με τους υπαρξιστές και ήρθε σε σύγκρουση με τον πάπα τους, τον Ζαν-Πολ Σαρτρ και την πάπισσα τους, την Μπωβουάρ.

Όπως ήρθε σε σύγκρουση και με τους κομμουνιστές (μια εποχή που δεν επιτρεπόταν να είσαι διανοούμενος και να μην είσαι μαρξιστής), με τους φασίστες, με τους ναζί, με τους κληρικούς, με τους σουρεαλιστές, με τους αποικιοκράτες Γάλλους και με τους φονταμενταλιστές Αλγερινούς.

«Κάθε ιδεολογία», έγραφε στον Επαναστατημένο Άνθρωπο, «αρνιέται όλες τις άλλες, υποχρεωτικά ξεπλανευτικές. Τότε είναι που αρχίζουμε να σκοτώνουμε

Και αλλού:

«Δεν έμαθα την ελευθερία από τον Μαρξ, την έμαθα στην αθλιότητα.»

Οι γονείς του Αλμπέρ αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν από την Αλσατία στην Αλγερία για να γλιτώσουν από το φάσμα της πείνας. Αλλά κι εκεί δεν τα κατάφεραν καλύτερα.

proxy-storify-com1Ο πατέρας του, έξι μήνες μετά τη γέννηση του δεύτερου παιδιού του, σκοτώθηκε στο Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η Κατερίνα Καμύ μετακόμισε στο Αλγέρι, στη συνοικία των άπορων, το Μπελκούρ, όπου ζούσαν Άραβες, Εβραίοι, Ισπανοί, Μαλτέζοι, Ιταλοί, Έλληνες και Γάλλοι. Καθάριζε σπίτια και έκανε ότι άλλη δουλειά μπορούσε να βρει για να επιβιώσουν, αλλά ήταν φιλάσθενη, στο σώμα και στο νου.

Ο Αλμπέρ πήγαινε στο σχολείο όποτε το θυμόταν, μέχρι που συνάντησε τον άνθρωπο που τον έκανε τον Καμύ που γνωρίζουμε. Έναν δάσκαλο, τον Λουΐ Ζερμαίν, ο οποίος αφοσιώθηκε στο ορφανό με πατρική στοργή, δίνοντας ‘του δωρεάν μαθήματα έξω από τις ώρες του σχολείου και πείθοντας τη μητέρα του ότι ο μικρός έπρεπε να δώσει εξετάσεις για τις υποτροφίες του γυμνασίου.

Ο Καμύ αναγνώρισε αυτή την οφειλή στο δάσκαλο και όταν πήρε το νόμπελ του αφιέρωσε τους «Λόγους στη Σουηδία».

Κέρδισε μια υποτροφία για το γυμνάσιο, αλλά εκεί είχε να αντιμετωπίσει –ως άπορος- τους γιους των πλούσιων μεσοαστών.

«Αισθανόμουν μέσα μου απεριόριστες δυνατότητες, έπρεπε απλώς να βρω έναν τρόπο να τις πραγματοποιήσω. Δεν ήταν η φτώχια μου που έμπαινε εμπόδιο σ’ αυτό: στην Αφρική, η θάλασσα και ο ήλιος δεν κοστίζουν τίποτα. Εμπόδια ήταν μάλλον οι προκαταλήψεις και η ανοησία

Ο Καμύ αποφάσισε να επιβληθεί. Έγινε ο καλύτερος μαθητής του γυμνασίου –για να κερδίσει τους καθηγητές, και εξαιρετικός στα σπορ -για να κερδίσει τους συμμαθητές του.

Μέχρι να φύγει του είχαν βγάλει το παρατσούκλι «ο μικρός πρίγκιπας».

Ενώ ετοιμαζόταν για τις σπουδές –φιλοσοφίας- στο πανεπιστήμιο αρρώστησε για πρώτη φορά από φυματίωση, αρρώστια πολύ συνηθισμένη στη συνοικία του Μπελκούρ. Έμεινε έναν χρόνο στο νοσοκομείο και όταν βγήκε συνέχισε τις σπουδές από εκεί όπου τις είχε αφήσει.

Το 1933, με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την έκδοση της «Ανθρώπινης Μοίρας» του Μαλρώ, ο εικοσάχρονος Καμύ ανακαλύπτει τη συγγραφή και τον κομμουνισμό. Την πρώτη θα την τιμούσε μέχρι το τέλος του, αλλά ως κομμουνιστής έζησε μόνο δυο χρόνια.

Του είχαν αναθέσει να οργανώσει ένα Κίνημα Διεκδικήσεων μεταξύ των Μουσουλμάνων, αλλά το 1935, έρχονται εντολές από τη Μόσχα να παρακολουθούνται οι επαναστατικές δραστηριότητες των ντόπιων στο Αλγέρι, για να μη ξεφεύγουν από τη γραμμή και το δόγμα του Στάλιν.

Ο Καμύ (ως άλλος Λώρενς) «αρνείται να ευθυγραμμιστεί με τις οπορτουνιστικές αυτές εντολές και καταλήγει να κόψει κάθε δεσμό με το κομμουνιστικό κόμμα».

«Εκεί όπου ευδοκιμεί το ψέμα», γράφει, «αναγγέλλεται και διαιωνίζεται η τυραννία

Τελειώνει το διδακτορικό του στη φιλοσοφία και ιδρύει έναν ανεξάρτητο θίασο, το «Ομαδικό Θέατρο». 
Ο Καμύ πάντα θεωρούσε το θέατρο ως την ύψιστη μορφή τέχνης.
turkey-uprising1Εργάζεται ως δημοσιογράφος, γράφει θεατρικά και ανεβάζει παραστάσεις, ξεκινάει τον «Ξένο».

Με την εισβολή του Χίτλερ στην Πολωνία, που «ξάφνιασε» πολλούς μετριοπαθείς, γράφει:

«Να ‘χεις ζήσει μέσα στο μίσος αυτού του θεριού, να το έχεις μπροστά σου και να μην ξέρεις να το αναγνωρίσεις. Τόσο λίγα πράγματα έχουν αλλάξει. Πιο ύστερα, χωρίς αμφιβολία, θα έρθουν η λάσπη, το αίμα, η πελώρια αηδία. Αλλά για σήμερα διαπιστώνουμε πως η αρχή των πολέμων είναι όμοια με την αρχή της ειρήνης: Ο κόσμος και η καρδιά την αγνοούν.»

Το 1941 τελειώνει το «Μύθο του Σίσυφου» και μπαίνει στη Γαλλική Αντίσταση.

«Κατάλαβα τότε πως απεχθανόμουν όχι τόσο τη βία όσο τη θεσμοθέτηση της βίας.»

Μετά την Απελευθέρωση (και άλλον έναν υποτροπιασμό της φυματίωσης) ο Γκαλιμάρ, ο εκδοτικός θρύλος της Γαλλίας, υποκύπτει στην πίεση του Μαλρώ και εκδίδει τον «Ξένο», πιστεύοντας ότι πρόκειται για ένα βιβλίο που δεν πρόκειται να πουλήσει πάνω από χίλια αντίτυπα. Έκανε λάθος.
Μαζί με το «Μύθο του Σίσυφου», που εκδίδεται τον επόμενο χρόνο, ο κόσμος ανακαλύπτει το αντίπαλο δέος του υπαρξισμού. Από τη μια είναι ένα ολόκληρο κίνημα, από την άλλη ένας μανιώδης καπνιστής, που ποτέ δεν θα παραδεχτεί ότι είναι φιλόσοφος.

Το 1948 η Ανατολική Ευρώπη γίνεται βορά της Σταλινικής δικτατορίας.

Ο Καμύ αντιδρά με μια σειρά από άρθρα:

«Όταν ένας άνθρωπος, κάπου στον κόσμο, υψώνει τη γυμνή γροθιά του μπροστά σε ένα τανκ και ουρλιάζει πως δεν είναι σκλάβος, τι χαρακτηρισμός μας ταιριάζει αν μένουμε αδιάφοροι;»

Όμως ενώ αντιτίθεται στον σταλινισμό, ένα χρόνο μετά δίνει στη δημοσιότητα μια έκκληση για τη ζωή των καταδικασμένων σε θάνατο Ελλήνων κομμουνιστών.

Το 1951 η έκδοση του «Επαναστατημένου Ανθρώπου» πέφτει σαν βόμβα. Ο Καμύ δέχεται επιθέσεις από δεξιά κι αριστερά (με πρωτοστάτη τον Σαρτρ), από κληρικούς και άθεους. Η «φιλοσοφία» του είναι μια φιλοσοφία ενάντια στο δογματισμό, πάσης φύσης, και υπέρ του ανθρώπου.

26964c22360334ac95cec07733bd4688_XL«Ο επαναστατημένος δε φυλάει τίποτα», γράφει, «τα παίζει όλα για όλα.»

Τι μπορεί να καταφέρει αυτός ο άνθρωπος ενάντια στο αδηφάγο σύστημα;

«Είναι κακή κατασκευή, αγαπημένε μου», γράφει στην Πανούκλα. «Όσο μακριά και να γυρίσω πίσω θυμάμαι πως άρκεσε πάντα ένας άνθρωπος που ξεπέρασε το φόβο του κι επαναστάτησε για να αρχίσει η μηχανή τους να τρίζει. Δε λέω δα και πως σταματά, θα απείχε πολύ. Πάντως όμως, τρίζει και μερικές φορές καταλήγει να χαλάσει στ’ αλήθεια.»
Συνεχίζει να γράφει, να κάνει παραστάσεις και να παρεμβαίνει πολιτικά όποτε χρειαζόταν.

Ακόμα και οι «εχθροί» του μαρτυρούν την ευγένεια και το σεβασμό που κυριαρχούσαν στη συμπεριφορά του προς τον άλλον. «Αγνοούσε τη δόξα του», γράφει η Μπωβουάρ και διατηρούσε στον άνθρωπο του λαού μια πίστη, που ορισμένοι έκριναν απλοϊκή.

Το 1956 εκδίδει το τελευταίο του μυθιστόρημα, την «Πτώση», όπου αναπτύσσει μια παλιότερη του σκέψη: «Το μόνο φιλοσοφικό ζήτημα είναι η αυτοκτονία».

Τρεις μήνες μετά του δίνουν το νόμπελ λογοτεχνίας και δύο χρόνια αργότερα σκοτώνεται σε αυτοκινητιστικό, τρέχοντας με μεγάλη ταχύτητα με το αυτοκίνητο του Γκαλιμάρ –σε παρόμοια ηλικία με τον Λώρενς.

bl2orusceaadfpp1«Αφελής» μέχρι το τέλος έγραφε:

«Αν είχα να γράψω ένα βιβλίο περί ηθικής θα είχε 100 σελίδες, οι 99 λευκές. Στην τελευταία θα έγραφα: Δεν γνωρίζω άλλο χρέος από την αγάπη.»


(Καθώς έγραφα αυτό το κείμενο είδα την αφίσα που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο για την «εξαφάνιση» του Ορχάν Παμούκ. Δυστυχώς δεν αρκεί η εξαιρετική γραφή και τα νόμπελ. Όταν σωπαίνεις μπροστά στη σφαγή είσαι ίδιος με τους σφαγείς.
Πληροφορίες για τον Καμύ άντλησα από το βιβλίο του P. Ginestier, «Η ζωή και η σκέψη του Καμύ», εκδόσεις Άπειρον, μτφ Αλέξανδρος Βέλιος.)
pamuk


------------------------------------
Πηγή:Γελωτοποιός

Προς τα μέλη Δ.Ε.Π. του τμήματος Φυσικής του Ε.Κ.Π.Α. - του Καθηγητή Γ. Π. Τριμπέρη

Πέμπτη, Νοεμβρίου 14, 2013
Αγαπητοί συνάδελφοι,
διανύουμε την  10η εβδομάδα της απεργίας των διοικητικών του ΕΚΠΑ και του ΕΜΠ, με κινητοποιήσεις των μελών του ΔΕΠ και των διοικητικών στα περιφερειακά πανεπιστήμια, ενώ τρέχει η 9η εβδομάδα απεργίας/ αποχής των μελών του συλλόγου ΔΕΠ της Σχολής Θετικών Επιστημών.

Δεν θα αναφερθώ στους λόγους οι οποίοι μας οδήγησαν σε αυτές τις κινητοποιήσεις γιατί είναι σε όλους γνωστές. Σε εκείνο όμως που θέλω να αναφερθώ είναι στη στάση των συναδέλφων μου στο Τμήμα Φυσικής όλη αυτή την περίοδο. Θέλω να αναφερθώ σε αυτή τη στάση όχι ως επικριτής ή κατήγορος αλλά ως ένα απλό μέλος αυτής της ακαδημαϊκής κοινότητας που τον περασμένο Σεπτέμβρη έκλεισε 38 χρόνια παρουσίας στο Τμήμα αυτό,  έχοντας ζήσει όλη την σύγχρονη διαδρομή του μέχρι σήμερα.

Ένα Τμήμα με λιγοστούς διδάκτορες εκείνη την εποχή, ένα αξιοπρεπές πρόγραμμα σπουδών, υπολανθάνουσα έρευνα, κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Ένα Τμήμα που σήμερα συγκαταλέγεται στα καλά έως πολύ καλά Τμήματα σε παγκόσμιο επίπεδο. Για να συμβεί αυτό όλοι όσοι το υπηρετούμε κοπιάσαμε πολύ. Και τώρα, αντί αυτοί οι κόποι μας να αναγνωριστούν, αντί να στηριχτεί η ανάπτυξη αυτή από την πολιτεία, η πολιτεία αυτή έρχεται να γκρεμίσει ότι χτίσαμε με τόσο κόπο.

Το δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο αποδομείται με ένα τρόπο πρωτόγνωρα βίαιο και συστηματικό, σε όλα τα επίπεδα της λειτουργίας του. Υποχρηματοδότηση σε ποσοστά που υπερβαίνουν το 50%, εγκατάλειψη της οικονομικής στήριξης της έρευνας, αποψίλωση του επιστημονικού προσωπικού, εγκατάλειψη της φοιτητικής μέριμνας, επιβολή κυβερνητικών επιτρόπων με τη μορφή των Συμβουλίων Ιδρύματος, και τώρα διάλυση των διοικητικών υπηρεσιών, ΕΛΚΕ, Υπολογιστικό Κέντρο, Βιβλιοθήκες, Γραμματείες, Φύλακες….

Και κάποιοι από εμάς, μέλη του Τμήματος Φυσικής είπαμε φτάνει, ως εδώ.

Και κάποιοι άλλοι μαζί με εμάς, από το Χημικό, το Βιολογικό, το Μαθηματικό, το Γεωλογικό, το Φαρμακευτικό. Και δύο μήνες τώρα προσπαθούμε να αντισταθούμε στη διάλυση που επιχειρεί η κυβέρνηση. Μαζί με άλλους συναδέλφους άλλων Σχολών του Ε.Κ.Π.Α. και του Ε.Μ.Π., μαζί με τους διοικητικούς.

Και κάθε εβδομάδα που περνάει η κυβέρνηση λοιδορεί τα πανεπιστήμια μαζί με τα φερέφωνά της στα ΜΜΕ, σε αγαστή συνεργασία με τα εντεταλμένα Συμβούλια Ιδρύματος (ΣΙ), με μια φωτεινή εξαίρεση το ΣΙ του πανεπιστημίου Κρήτης, στέλνει εισαγγελείς, προσφεύγει στο ΣτΕ, εκβιάζει και απειλεί, και εμείς αναρωτιόμαστε που είναι οι άλλοι συνάδελφοί μας. Αναρωτιόμαστε γιατί δεν είναι δίπλα μας.

Υπάρχουν οι συνάδελφοι οι οποίοι ζουν μόνο από τον μισθό τους, που καταλαβαίνουν τις συνέπειες των μέτρων αυτών αλλά θεωρούν ότι ο συλλογικός αγώνας είναι μάταιος ή ότι έστω και έτσι θα επιβιώσουν με σκληρή δουλειά και κάτω από τις νέες συνθήκες. Υπάρχουν και οι νεώτεροι συνάδελφοι που η γενιά τους δεν συμμετείχε σε κοινωνικούς αγώνες.

Έχουμε αναλογιστεί πως θα είναι το πανεπιστήμιο την επόμενη ημέρα αν περάσουν αυτά τα μέτρα;
Ποια είναι η απάντηση στην αποψίλωση του διδακτικού προσωπικού; Σκέφτομαι τα μέλη ΔΕΠ που θα απομείνουν στον Τομέα μου μετά από 2.5 χρόνια, όταν εγώ αφυπηρετήσω. Από 32 μέλη ΔΕΠ που ξεκίνησαν, μείναμε 18 και τότε θα μείνουν 7! Στην περιοχή της Φυσικής της συμπυκνωμένης ύλης,  μια περιοχή της Φυσικής η οποία βρίσκεται στο μέτωπο της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας.  Δύο χρόνια κοπιάσαμε για να φτιάξουμε το νέο πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Φυσικής, καλλίτερο από ποτέ. Ποιος θα το υπηρετήσει; Οι «εντεταλμένοι διδάσκοντες» με τετράμηνες συμβάσεις; Το ΕΤΕΠ με αναθέσεις διδασκαλίας, όπως λέει το Υπουργείο; Πόσο παραγωγικό ερευνητικά θα είναι ένα μέλος ΔΕΠ που ήδη δεν έχει χαρτί εκτύπωσης, όταν δεν υπάρχει ο παραμικρός κυβερνητικός στρατηγικός σχεδιασμός ανάπτυξης της έρευνας στη χώρα, ενώ ο μόνος «παραγωγικός» τομέας είναι ο τουρισμός;

Και ακούμε συναδέλφους μας να θεωρούν αναξιοπρεπές το να ζητάνε άδεια από την απεργιακή επιτροπή των διοικητικών για να μπουν στο γραφείο τους, όταν 1.300 άνθρωποι μένουν χωρίς δουλειά, ο δε κορμός της διοίκησης των δύο καλύτερων Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της χώρας διαλύεται οδηγώντας τα σε αδυναμία λειτουργίας ή επιβαλλόμενη ιδιωτικοποίηση βασικών λειτουργιών τους, η οποία με τη σειρά της θα οδηγήσει σε επιβολή διδάκτρων.

Δεν είναι αναξιοπρεπές να εργαζόμαστε σε ένα πανεπιστήμιο υποβαθμισμένο, αποδεχόμενοι μια βάρβαρη κυβερνητική πολιτική.

Ακούμε συναδέλφους μας να θεωρούν ενοχλητικό να γεμίζουν τα mails τους με πληροφόρηση για τις εξελίξεις λες και πρόκειται για διαφημιστικά φυλλάδια και όχι για το παρόν και το μέλλον τους στο Τμήμα Φυσικής.

Ακούμε συναδέλφους μας να λένε ότι μένουν σπίτι τους άεργοι, ότι καθυστερεί η ερευνητική τους δραστηριότητα και ότι οι φοιτητές θα χάσουν το εξάμηνο ενώ οι γονείς τους πληρώνουν νοίκια.

Αν όλοι αυτοί οι συνάδελφοί συμμετείχαν στις δράσεις τότε η υπεράσπιση του πανεπιστημίου θα ήταν ισχυρότερη, οι ίδιοι δεν θα ένοιωθαν άεργοι, και ο στόχος μας θα ήταν πιο εύκολο να επιτευχθεί.

Και προσπαθούμε να καταλάβουμε που αρχίζει και που τελειώνει το χρέος μας, που αρχίζει και τελειώνει η υπερηφάνεια και η αξιοπρέπεια μας. Που αρχίζει και τελειώνει το προσωπικό και το κοινωνικό συμφέρον.

1.500.000  Έλληνες πολίτες άνεργοι, εκατοντάδες χιλιάδες δεν έχουν να φάνε. Για όλο αυτόν τον κόσμο πως εκφράστηκε η ευαισθησία μας συνάδελφοι; Για το 57% των άνεργων νέων στη χώρα, για τους διδάκτορες σερβιτόρους, τι έχουμε να πούμε; Πόσα εξάμηνα από τη ζωή τους χάνονται ; Όταν το βασικό πτυχίο χάσει εντελώς την αξία του σε ένα υποβαθμισμένο πανεπιστήμιο, πόσα χρήματα θα ξοδέψουν οι γονείς στη εναγώνια αναζήτηση και απόκτηση ενός μεταπτυχιακού τίτλου αμφίβολης επιστημονικής αξίας και επαγγελματικής αξιοποίησης;

Αγαπητοί συνάδελφοι,

προσωπικά δεν βλέπω άλλο δρόμο υπεράσπισης του πανεπιστημίου, της υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης και έρευνας, από τη μαζική συμπόρευση όλων μας στην κατεύθυνση της μη εφαρμογής αυτών των μέτρων και εκείνων που θα ακολουθήσουν. Είναι ο μόνος τρόπος να υπερασπιστούμε ότι με κόπο χτίσαμε οι παλαιότεροι, παρακαταθήκη για τους νεώτερους οι οποίοι ελπίζαμε και εξακολουθούμε να ελπίζουμε  να το κάνουν ακόμα καλλίτερο και όχι να ζήσουν στα ερείπια του.  

του Γ. Π. Τριμπέρη 
Καθηγητή του Τμήματος Φυσικής του Ε.Κ.Π.Α.

-------------------------------
Πηγή:alfavita

Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2013

ΕΡΤ: ΜΑΤ εναντίον αξιοπρέπειας

Παρασκευή, Νοεμβρίου 08, 2013
ΕΡΤ: ΜΑΤ εναντίον αξιοπρέπειας
Ήταν αναπόφευκτο. Επί 150 μέρες, οι “τεμπέληδες” και “ανάξιοι” υπάλληλοι της “διεφθαρμένης ΕΡΤ”, με την συμπαράσταση των πολιτών να μειώνεται με το καλοκαίρι και την πάροδο του χρόνου, χωρίς τους “παχυλούς” τους μισθούς των 1200 ευρώ, απλήρωτοι για μήνες, συνέχιζαν να κάνουν κάτι που δεν έχει προηγούμενο στα παγκόσμια ραδιοτηλεοπτικά χρονικά: να εκπέμπουν πρόγραμμα στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση, πιο άρτιο και και πιο ποιοτικό από το κακέκτυπο της ΕΡΤ που ονομαζόταν ΔΤ αλλά και από τα ιδιωτικά ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις.

Όχι μόνο δεν έφτανε αυτό, αλλά απειλούσαν ότι θα συνέχιζαν να εκπέμπουν και δήλωναν έτοιμοι να αναλάβουν αυτοί, μια δράκα άξεστων και αλογόκριτων δημοσίων υπαλλήλων που δεν υπακούουν πια σε εντολές, να καλύψουν ραδιοτηλεοπτικά την ελληνική προεδρία στην ΕΕ, το πρώτο εξάμηνο του 2014. Πως μπορούσε αλλιώς η συντεταγμένη πολιτεία,η δικαιοσύνη των ήξεις-αφηξεις και η κυβέρνηση των πράξεων νομοθετικού περιεχομένου, να αντιμετωπίσει αυτή την ασύμμετρη απειλή, εκτός από το να στείλει τα ΜΑΤ;

Η περίπτωση της ΕΡΤ είναι μια μικρογραφία αυτών που συμβαίνουν σε όλη την χώρα, του εκρηκτικού μίγματος μιας κυβέρνησης ανίκανων και μιας τρόικας ιδεολογικά φανατισμένης. Ανήμπορο να προχωρήσει σε πραγματικές μεταρρυθμίσεις που και η ΕΡΤ πραγματικά χρειαζόταν, το πρώτο συνθετικό του μείγματος έδειξε τον Ιούνιο το πραγματικό του πρόσωπο: μια ακροδεξιά ομάδα που κυβερνά στο Μαξίμου, τόσο άσχετη που δεν μπορεί να προβλέψει ότι όταν ρίχνεις μαύρο στις οθόνες θα έχεις αντιδράσεις. Μια ομάδα ανθρώπων που δεν έχουν δουλέψει ποτέ στη ζωή τους, για να ξέρουν ότι στην Ελλάδα θέλεις 6 μήνες για να ανοίξεις και 12 μήνες για να κλείσεις μια ατομική επιχείρηση. Όχι μια εταιρεία με 2500 υπαλλήλους, τεράστια ακίνητη και κινητή περιουσία, μηχανήματα, αρχεία, λογιστήρια, διεθνείς συμβάσεις, υποχρεώσεις. Πως να τα σκεφτείς όλα αυτά, όταν δεν ξέρεις τι είναι τιμολόγιo;

Το δεύτερο συνθετικό του εκρηκτικού μείγματος είναι οι εκπρόσωποι των δανειστών, που απαιτούν σώνει και καλά τα κεφάλια χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων, απλώς επειδή μισούν οτιδήποτε δημόσιο. Έστω και αν με τις συνταξιοδοτήσεις και το πάγωμα των προσλήψεων ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων στην Ελλάδα έχει βρεθεί κάτω από το ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η καταστροφή που συνεχώς προκαλεί το μείγμα είναι συνεχής: από αθέτηση διεθνών υποχρεώσεων, εσόδων από την εισφορά και τις διαφημίσεις το δημόσιο έχασε δεκάδες εκατομμύρια στους πέντε μήνες από το κλείσιμο της ΕΡΤ, όταν μόνο το πρώτο εξάμηνο η εταιρεία είχε κέρδος πάνω από 50 εκατ.

Το ίδιο συμβαίνει στους δήμους που χάνουν τις κλήσεις της δημοτικής αστυνομίας που καταργήθηκε, στις εφορίες που λόγω έλλειψης προσωπικού και διάλυσης δεν μπορούν να ελέγξουν την φοροδιαφυγή, στα σχολεία και τα Πανεπιστήμια που δεν μπορούν να λειτουργήσουν. Σε όλη την χώρα, με την ζημιά που προκαλεί αντί για την μεταρρύθμιση η καταστροφή όλου του δημόσιου τομέα, χώρια οι δεκάδες χιλιάδων των ανέργων και των απολυμένων, στους οποίους προστέθηκαν οι 2000 της ΕΡΤ, με τις επιπτώσεις που έχει η ανεργία στην οικονομία, στα ασφαλιστικά ταμεία και την κοινωνική συνοχή.

Το λουκέτο στην αρχή και τα ΜΑΤ στο τέλος της ΕΡΤ δείχνουν για μια ακόμη φορά ότι η χώρα που υφίσταται μια τέτοια θεραπεία-σοκ δεν μπορεί να κυβερνηθεί με κανονικό τρόπο: είναι αναπόφευκτη η μόνιμη παραβίαση των κοινοβουλευτικών κανόνων, οι επιστρατεύσεις, οι αντισυνταγματικές πράξεις νομοθετικού περιεχομένου,η πολιτική ανωμαλία, το συνεχές φλερτ με την αντιδημοκρατική εκτροπή και τέλος ο διεθνής διασυρμός.

Όμως αυτές οι 150 μέρες προσφέρουν και ένα άλλο δίδαγμα. Παρ΄ ότι με την πλάτη στον τοίχο, οι εργαζόμενοι στην ΕΡΤ συνέχισαν να κάνουν την δουλειά τους και δεν έχασαν την αξιοπρέπεια τους. Για την ακρίβεια, κέρδισαν κατά κράτος τη μάχη της αξιοπρέπειας.Τα πειραματόζωα αντιστέκονται ακόμη.

------------------------------
Πηγή:tvxs

Δευτέρα 4 Νοεμβρίου 2013

ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΕΝΟΧΕΣ: Η Παταγώδης Αποτυχία του Πνευματικού Κόσμου

Δευτέρα, Νοεμβρίου 04, 2013
ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΕΝΟΧΕΣ: Η Παταγώδης Αποτυχία του Πνευματικού Κόσμου
«Θέλω τη χώρα πίσω»

Με αυτή τη φράση ο Σταμάτης Κραουνάκης αποχωρεί από τη σκηνή στην αυλαία της παράστασης «Όταν έχω εσένα» που ανεβαίνει αυτές τις μέρες στο Θέατρο του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη στην Πειραιώς. 

Ο Σταμάτης Κραουνάκης και η ομάδα Σπείρα-Σπείρα μαλακώνοντας τις ψυχές των θεατών με τη μαγεία της μουσικής και με εξαιρετικές ερμηνείες, προσπαθούν να γίνουν οι δημιουργοί ενός άλλου αντιληπτικού παραδείγματος μέσα μας. Ενός παραδείγματος καθαρότητας, αγάπης και αυτοπεποίθησης, μέσα από ένα πολυφωνικό στριφογύρισμα πολιτικής και έρωτα.

Πέρα όμως από τους βερμπαλισμούς και τους βαυκαλισμούς περί τέχνης που αραδιάζω, η ουσία είναι αυτή: ανεξάρτητα με το μέτρο της καλλιτεχνικής αξίας του αποτελέσματος, οι συντελεστές της παράστασης βάζουν το έργο τους στη σωστή πλευρά της ζυγαριάς, την πλευρά που είναι αυτές τις μέρες μικρή, υπολειπόμενη και μοναχική.

Η Συλλογική Ψύχωση

Όλοι ξέρουμε τι συμβαίνει σήμερα σε Ελλάδα και Ευρώπη. Λιτότητα και κατάρρευση του βιοτικού επιπέδου. Υπό το φως της κρίσης, ταυτόχρονα με την άρνηση από πλευράς Ευρωζώνης να φτιάξει επιτέλους μία βιώσιμη επενδυτική πολιτική, επεβλήθη η αποπληθωριστική κατάσχεση και ο αργός θάνατος των χωρών αυτών που τόσα χρόνια εκμεταλλεύονταν οι μεγάλες τράπεζες του ευρωσυστήματος. Το χρεοκοπημένο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα ζητάει τη λίβρα σάρκας.

Για να γίνει αυτό δημιουργήθηκε και εκκολάφτηκε η ιδεολογική ψύχωση της ενοχής, της ηθικής καταδίκης, και επομένως της λιτότητας ως καθαρτήριο αμαρτημάτων. Και ποια είναι η απάντηση της τέχνης και της διανόησης στην Ελλάδα σε αυτό τον ιδεολογικό και ψυχολογικό πόλεμο;

Η τέχνη και η διανόηση στην Ελλάδα

Η πνευματική ελίτ της Ελλάδας έχει αποτύχει παταγωδώς. Για δεκαετίες έγραφαν, τραγουδούσαν, ζωγράφιζαν, σκηνοθετούσαν και ερμήνευαν ονειρώξεις για τις επαναστάσεις και τους αγώνες των πατεράδων και παππούδων τους. Και τώρα που ήρθε η ώρα να υπηρετήσουν το κοινό τους, να κάνουν πράξη τις φαντασιώσεις τους, η ώρα να γεμίσουν τα παπούτσια των παππούδων τους με τα περιποιημένα τους πόδια, παρακολουθούν άπραγοι την Ιστορία να περνάει μπροστά από τα μάτια τους ανίκανοι να την αναγνωρίσουν και να κάνουν αυτό που τελεολογικά είναι η δουλειά τους. Πέρασε το βαγόνι από μπροστά τους και ξέχασαν να ανέβουν.

Αντί για αυτό, ανέγνωσαν την ενοχική τάση μιας κοινωνίας σε σύγχυση, την προϊοντοποίησαν, την πακετάρισαν με έντεχνες μπαρούφες και την πουλάνε με τον ίδιο τρόπο που την πουλάει ο λαϊκισμός της παράταξης του μνημονίου.

Γιατί, το να λες την αλήθεια δεν είναι λαϊκισμός. Για να πας μπροστά πρέπει να ξεκινήσεις να πηγαίνεις μπροστά και όχι προς τα πίσω για να πεταχτείς δήθεν σαν ελατήριο (βλ. κατάρρευση μισθών). Το να ξεχωρίζεις την ηθική από το ερώτημα της αποτελεσματικότητας της κάθε πολιτικής, ούτε αυτό είναι λαϊκισμός. Αυτός είναι ο ορθολογισμός τον οποίο βαφτίζει «λαϊκισμό» η συλλογική ψύχωση της λιτότητας.

Μνημόνιο Εμπόριο Ελπίδας

Ο πραγματικός λαϊκισμός είναι το παρόν ιδεολογικό καθεστώς που σε φορτώνει με τύψεις και ύστερα σου προσφέρει την ελπίδα της κάθαρσης στο καθαρτήριο του Μνημονίου, στα κάτεργα του νεοφιλελευθερισμού. Το μνημόνιο είναι το πιο ιδεολογικά βρώμικο εμπόριο ελπίδας, οικονομικά διεφθαρμένο, πολιτικά καθοδηγούμενο από την ολιγαρχία. Μία θρησκευτικού τύπου αφήγηση στην οποία η σιωπή είναι συμφωνία! Πού στο καλό είστε όλοι;

Όχι, δε ζητάω συγγνώμη που είμαι Έλληνας. Not sorry. Η Ελλάδα δεν βγάζει γαϊδάρους. Δεν έφερε η δήθεν διεφθαρμένη νοοτροπία μας τις κακές συνθήκες. Οι συνθήκες διαμορφώνουν τη συμπεριφορά. Η Ελλάδα βγάζει ανθρώπους που μέσα σε ένα οικονομικό σύστημα που μας αρνιόταν την ευκαιρία και τη χαρά της δημιουργίας, βρήκαμε στην κατανάλωση την πλήρωση του ψυχικού κενού που μας άφηνε η αδυναμία να βρούμε παραγωγική εργασία.

Και δεν έχουμε λεφτά να «Μετακομίσουμε Τώρα». Είστε έντεχνα εκτός τόπου και χρόνου. Επίκληση σε άκαιρα ποιήματα του Σουρή και κριτική στα πλαστικά βυζάκια και τη Στανίση; Φθηνή ενοχική προπαγάνδα για τροφοδότηση των εκβιασμών; Αυτό έχετε να προσφέρετε;

Σε ποια μεριά της ζυγαριάς βάζετε το έργο σας;

Μιχάλης Χιωτίνης, Νοέμβριος 2013


------------------------------------------------------

Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2013

"Oh Captain, My Captain"

Κυριακή, Νοεμβρίου 03, 2013
Oh Captain, My Captain
Μας είναι πάντα πιο εύκολο να κατηγορούμε τους άλλους για ό,τι συμβαίνει στη ζωή μας. Να δηλώνουμε αδύναμοι και τόσο μόνοι απέναντι σε ένα σύστημα που τείνει να μας μεταμορφώσει σε άλλο ένα τούβλο στον τοίχο. Όταν όμως διαμαρτυρόμαστε ενάντια στην άδικη κοινωνία ξεχνάμε ότι εμείς είμαστε η κοινωνία.
Κανείς δε θα αρνηθεί ότι «το ψάρι βρωμάει απ’ το κεφάλι» και το κεφάλι είναι οι εκατομμυριούχοι που πειραματίζονται ανελέητα με τους ανθρώπους σαν να είναι έντομα.
Είναι οι αρνησίορκοι πολιτευτές που εξυπηρετούν τα οικονομικά κυκλώματα εις βάρος του λαού που τους εξέλεξε.
Είναι οι διανοούμενοι που κλείνονται στους φιλντισένιους πύργους τους, τυφλοί, κουφοί και μουγκοί, σαν τις τρεις μαϊμούδες.
Όμως είναι ανυπέρβλητη η δύναμη του ενός ανθρώπου που αποφασίζει «να γίνει η αλλαγή που θέλει να δει στον κόσμο». Τις περισσότερες φορές μοιάζει να θυσιάζεται άσκοπα, υπηρετώντας ένα χιμαιρικό σκοπό.
Αλλά αν δούμε την ανθρώπινη ιστορία αποστασιοποιημένα θα καταλάβουμε ότι καμιά θυσία δεν είναι άσκοπη, καμιά προσπάθεια δεν είναι, κι ότι ο κόσμος μας αλλάζει –τόσο αργά, τόσο βασανιστικά- χάρη σε αυτό τον έναν άνθρωπο, τον κάθε άνθρωπο, που τολμάει να ανέβει στο θρανίο του και να φωνάξει: «Oh captainmy captain». 
Δεν αναφέρομαι σε εκείνη την υπέροχη ταινία της εφηβείας μας, τον «Κύκλο των Χαμένων Ποιητών», αλλά σε έναν αληθινό δάσκαλο, όχι τόσο αστείο όσο ο Ρόμπιν Γουίλιαμς σίγουρα, αλλά εξίσου χαρισματικό και εξόχως επιδραστικό για τα παιδιά της πρώτης γυμνασίου μιας κωμόπολης.
Τον έλεγαν Παπαγεωργάκη. Από τους πολλούς δάσκαλους και καθηγητές που συνάντησα στη ζωή μου αυτός είναι ο μόνος του οποίου το όνομα πάντα θα θυμάμαι.

Είχε αργήσει να διοριστεί. Ήταν αρχές Οκτώβρη και ο υπέρλαμπρος ήλιος εκείνης της ημέρας μας είχε ζαλίσει αρκετά για να φωνάζουμε το γνωστό μαθητικό σύνθημα: «Αν δεν πάμε εκδρομή, το σχολείο θα καεί».
Δεν νομίζω ότι οι καθηγητές φοβήθηκαν, αλλά αποφάσισαν να μας πάνε περίπατο στη Νεράντζα, ένα παραθαλάσσιο οικισμό τρία χιλιόμετρα από το σχολείο μας. Εκεί ήταν που είδαμε για πρώτη φορά τον Παπαγεωργάκη.

Μια συμμαθήτρια είχε τις μαύρες της και καθόταν μόνη στην παραλία, πετώντας πέτρες στη θάλασσα. Ένας άγνωστος άντρας την πλησίασε και ξεκίνησε να τη ρωτάει γιατί δεν κάνει παρέα με τα άλλα παιδιά, αν της αρέσει η μοναξιά και η θάλασσα, και άλλα τέτοια παράξενα.
Η Κέλυ νόμιζε ότι είχε να κάνει με κάποιον ανώμαλο. Τον διαολόστειλε και γύρισε στην προστασία του πλήθους.
Στην επιστροφή, με τα πόδια πάντα, η Κέλυ εντόπισε τον «ανώμαλο» ανάμεσα στους υπόλοιπους καθηγητές. Η αλήθεια μαθεύτηκε γρήγορα: Ήταν ο νέος φιλόλογος του γυμνασίου. Και ήταν παράξενος –για καθηγητής.
Έμοιαζε λίγο με τον Βασίλη Καζούλη. Είχε μακριά αραιά μαλλιά, με το κρανίο του να λάμπει κάτω από τον ήλιο. Φορούσε στρογγυλά γυαλιά τύπου Τζον Λέννον. Άσπρη λινή πουκαμίσα και εξίσου άσπρο και λινό σαλβάρι. Στον ώμο του κρεμόταν μια δερμάτινη ταλαιπωρημένη τσάντα. Και στο πρόσωπο του είχε κάτι το τόσο γαλήνιο και πράο που σίγουρα οι λυκειόπαιδες θα έσπαγαν πλάκα μαζί του υποθέτοντας ότι είχε καπνίσει κάνα-δυο τσιγαριλίκια στην παραλία. Εμείς, τα πρωτάκια, τον κοιτούσαμε με δέος και περιέργεια, αφού στη μικρή μας κοινωνία δεν είχαμε ξαναδεί παρόμοιο άτομο.
Στο τμήμα μου, δυστυχώς, ο Παπαγεωργάκης ανέλαβε να κάνει μόνο την ιστορία. Την πρώτη μέρα που μπήκε στην τάξη μας χαιρέτησε εγκάρδια –φιλικά μπορώ να πω, έτσι νοιώσαμε- και μας είπε λίγα λόγια για τον εαυτό του.
Μετά το πρώτο σοκ -αφού οι υπόλοιποι καθηγητές συνήθιζαν να γράφουν το όνομα τους στον πίνακα πιστεύοντας ότι έτσι θα τους σεβόμασταν περισσότερο- ο Παπαγεωργάκης μας είπε να κλείσουμε τα βιβλία. Υπακούσαμε χαμογελώντας –και τρέμοντας. Στο εξώφυλλο του βιβλίου υπήρχε κάποιο άγαλμα της κλασικής περιόδου, ίσως ο Ερμής του Πραξιτέλη.
«Δείτε αυτό το άγαλμα», ξεκίνησε να λέει ο Παπαγεωργάκης και όλοι το κοιτάξαμε. «Γιατί νομίζετε ότι το έφτιαξε ο Πραξιτέλης;»
Νομίσαμε ότι επρόκειτο για ρητορική ερώτηση. Ότι ο καθηγητής θα ξεκινούσε να μας λέει στοιχεία και ημερομηνίες. Αλλά εκείνος σιωπούσε.
Μετά από λίγα δευτερόλεπτα δυσβάσταχτης σιωπής ξανάκανε την ερώτηση.
Η καλύτερη μαθήτρια της τάξης, από το δημοτικό το ξέραμε όλοι ότι θα πήγαινε μπροστά, σήκωσε το χέρι της και ξεκίνησε να λέει αυτά που έγραφε το βιβλίο για τον Πραξιτέλη. Είχε ήδη αποστηθίσει τις πρώτες σελίδες.
Ο Παπαγεωργάκης ρώτησε το όνομα της. Μετά την ευχαρίστησε.
«Δε θέλω να μου πείτε τι γράφει το βιβλίο», είπε τόσο πράα που τρομάξαμε. «Θέλω να φανταστείτε… Φανταστείτε ότι είστε εσείς ο Πραξιτέλης και αναλαμβάνετε να φτιάξετε ένα άγαλμα του Ερμή. Γιατί θα το φτιάχνατε έτσι; Τόσο τέλειο;»
Ο διπλανός μου, ένα παιδί που την φωνή του την άκουγα μόνο στα διαλείμματα σήκωσε το χέρι του για να απαντήσει:
«Για να τιμήσω τους θεούς», είπε και μετά έσκυψε το κεφάλι, πιστεύοντας ότι ο καθηγητής θα τον κορόιδευε και οι συμμαθητές του θα γελούσαν.
«Πολύ σωστά», είπε ο Παπαγεωργάκης.
Ο διπλανός μου κοκκίνισε, αλλά χαμογέλασε, περήφανος με τον εαυτό του.
Τον ζήλεψα πολύ εκείνη τη στιγμή και ήθελα κι εγώ να μιλήσω.
«Γιατί όμως τον έφτιαξε και τόσο… ανθρώπινο;» ρώτησε ο Παπαγεωργάκης.
Περισσότερα παιδιά σήκωσαν το χέρι τους. Οι καλές μαθήτριες ανάμεσα τους σίγουρα, αλλά και κάποια παιδιά που δεν ήξεραν ότι έχουν χέρια και φωνή.
«Γιατί οι θεοί ήταν ανθρώποι», είπε ένα ντροπαλό κορίτσι, τονίζοντας λάθος τη λέξη. Ο Παπαγεωργάκης δεν τη διόρθωσε. Κατάλαβε μόνη της το λάθος και το διόρθωσε στην επόμενη φράση: «Ήταν άνθρωποι, ήταν σαν τους άνθρωπους, είχαν ελαττώματα κι αυτοί.»
«Πως σε λένε;» τη ρώτησε ο Παπαγεωργάκης.
Εκείνη είπε χαμηλόφωνα το όνομα της.
«Ελένη», της είπε ο Παπαγεωργάκης, «αυτή είναι η καλύτερη απάντηση που έχω ακούσει. Μπράβο.»
Η Ελένη βούρκωσε. Δεν της είχαν ξαναδώσει συγχαρητήρια στο σχολείο.
«Γιατί, όμως, οι θεοί των αρχαίων Ελλήνων είχαν ελαττώματα;» ρώτησε ο Παπαγεωργάκης.
Κανείς δε σήκωσε το χέρι του αυτή τη φορά. Η ερώτηση ήταν πολύ δύσκολη για να την απαντήσουν τα δωδεκάχρονα. Λάθος! Τα παιδιά είναι πιο έξυπνα απ” όσο τα αφήνουμε να είναι.
«Κάθε φορά που ρωτάτε γιατί», είπε ο Παπαγεωργάκης, «και κάθε φορά που απαντάτε σε αυτό το γιατί, ένα καινούριο γιατί αναδύεται από την απάντηση σας. Όσα και να μάθετε, όσες ερωτήσεις και να απαντήσετε, πάντα θα υπάρχει ένα γιατί, που ούτε εσείς ούτε κανένας άλλος δε θα μπορεί να απαντήσει με σιγουριά… Γιατί αυτή είναι η φύση της ανθρώπινης διάνοιας.»
Από εκείνη την πρώτη επαφή με τον «ανώμαλο» καθηγητή φύγαμε όλοι λίγο πιο σοφοί, λίγο πιο σίγουροι για τον εαυτό μας. Νιώσαμε ότι είχαμε μπει σε έναν καινούριο κόσμο, πολύ διαφορετικό από εκείνο του δημοτικού, λες και είχαμε ξαφνικά σταματήσει να είμαστε παιδιά, αφού κάποιος σεβόταν τη γνώμη μας.
Το μάθημα της ιστορίας μαζί του συνέχισε να είναι γοητευτικό, παράξενο, διαφορετικό. Την ώρα της ιστορίας όλοι τρέχαμε να μπούμε στην τάξη. Όλοι;
Όχι. Οι καλές μαθήτριες, οι άριστες, οι σημαιοφόροι, δεν άντεχαν τον Παπαγεωργάκη. Γιατί μ’ αυτόν η αποστήθιση του μαθήματος δεν είχε καμιά αξία. Και πάντα υπήρχαν κάποια παιδιά για τα οποία το σχολείο ήταν ούτως ή άλλως αγγαρεία.
Αυτά τα παιδιά χαρήκανε όταν ήρθε ο καιρός για το πρώτο υποχρεωτικό διαγώνισμα. Το ξέραμε ότι θα γράψουμε, ο Παπαγεωργάκης μας είχε προειδοποιήσει πολλές μέρες πριν, χωρίς όμως να μας δώσει κάποια sos, κάποια σημεία που έπρεπε να μάθουμε καλύτερα.
Τη μέρα του διαγωνίσματος είχαμε ετοιμάσει τα σκονάκια μας. Στα χέρια, στα θρανία, σε χαρτάκια κρυμμένα στα πιο ευφάνταστα σημεία.
Ο Παπαγεωργάκης μας έδωσε τα θέματα και μας είπε να βγάλουμε τα βιβλία από την τσάντα μας. Θα γράφαμε διαγώνισμα με ανοικτά βιβλία! Μπορούσαμε να τα συμβουλευτούμε όποτε θέλουμε.
Σαν να κάναμε αμαρτία βάλαμε τα βιβλία μπροστά μας και διαβάσαμε τα θέματα του διαγωνίσματος. Αμέσως καταλάβαμε ότι τα βιβλία δε θα μας βοηθούσαν σε τίποτα. Όλες οι ερωτήσεις ήταν κρίσεως, όπως εκείνο το περίφημο «γιατί».
Στους βαθμούς του πρώτου τριμήνου οι άριστες μαθήτριες έκλαιγαν. Οι γονείς τους διαμαρτυρήθηκαν στον Παπαγεωργάκη και στο γυμνασιάρχη. Τα παιδιά τους δεν είχαν πάρει είκοσι, αλλά δεκαοκτώ ή δεκαεννιά, όπως πολλοί από τους «μέτριους» μαθητές. Κανείς δεν είχε βαθμό κάτω από τη βάση και αυτό –σύμφωνα με τις μητέρες των άριστων- ήταν αδικία για τα παιδιά τους που προσπαθούσαν τόσο πολύ. Ο Παπαγεωργάκης, με το αιώνιο χαμόγελο του Βούδα στο πρόσωπο του, προσπάθησε να παρηγορήσει τις κλαίουσες μαθήτριες λέγοντας ‘τους ότι τα είχαν καταφέρει πολύ καλά. Αλλά οι γονείς είχαν άλλη άποψη.
Απ’ ό,τι μάθαμε ο διευθυντής κατσάδιασε τον Παπαγεωργάκη, αλλά εκείνος δε φάνηκε να χάνει τη διάθεση του για εναλλακτική διδασκαλία.
Κάποια στιγμή, μέσα στην άνοιξη, μας είπε ότι καθώς διάβαζε ένα μυθιστόρημα τον πλησίασε ένας ποντικός. Και ο ποντικός του είπε ότι βαρέθηκε όλα εκείνα τα άνοστα μυθιστορήματα. Ότι θα ήταν καλύτερα να υπάρχουν μόνο μυθιστυρίματα, δηλαδή ιστορίες με τυρί. Και μας ρώτησε –ο Παπαγεωργάκης, όχι το ποντίκι- αν θα μπορούσαμε να φανταστούμε πως θα ήταν ένα μυθιστύριμα.
Εκείνο το βράδυ ξεκίνησα να το γράφω. Ήταν μια ιστορία πολέμου, ανάμεσα στα μαλακά και στα σκληρά τυριά. Επηρεασμένος από τις «Βατραχομυομαχίες» που μας είχε διαβάσει εκτός ύλης ο καθηγητής της ιστορίας έγραψα μια κωμική ιστορία, με τυριά που χρησιμοποιούσαν θερμαντικά όπλα για να λειώσουν τους αντιπάλους του, ποντίκια που αφήνονταν για να κατασπαράξουν τους εχθρούς και κεφαλοτύρια που μόλις τα καρατομούσες γίνονταν σκέτα τυριά.
Ο Παπαγεωργάκης ενθουσιάστηκε με την ιστορία μου και τη διάβασε στην τάξη. Για ένα παιδί που ποτέ δεν ήταν άριστος μαθητής και η αυτοπεποίθηση του ήταν αντιστρόφως ανάλογη του βάρους του –για ένα χοντρό μέτριο μαθητή με άλλα λόγια- αυτή η «δημόσια» ανάγνωση φάνταζε σαν το βραβείο Νόμπελ.
Η χρονιά πέρασε χωρίς να συμβεί κάτι το δραματικό. Κανείς μαθητής δεν αυτοκτόνησε, τον Παπαγεωργάκη δεν τον έδιωξαν κι εμείς περνούσαμε τον περισσότερο καιρό με το να κρύβουμε τα σπυράκια μας, να παίζουμε πάκμαν και να αυνανιζόμαστε βλέποντας ασπρόμαυρες διαφημίσεις.
Ο Παπαγεωργάκης δεν ξαναδίδαξε στο χωριό μας και κανείς δεν έψαξε να τον βρει.
Η εφηβεία είναι πολύ δύσκολη ηλικία, όλο φωνές και φαντασιώσεις.
Τώρα πια, που το δικό μου παιδί ξεκίνησε να πηγαίνει στο σχολείο, εύχομαι να βρεθεί στο δρόμο του ένας δάσκαλος ή καθηγητής σαν τον Παπαγεωργάκη. Ή κάποιος σαν τον εμπνευσμένο δάσκαλο σε κάποιο χωριό της Κρήτης (συγνώμη, δάσκαλε που δε θυμάμαι το όνομα σου), που τιμάει το ανώτερο λειτούργημα, αυτό του παιδαγωγού. Ή κάποια σαν τη φίλη μου τη Ζ. από την Νάξο που τσιμπάει τα παιδιά –πνευματικά- για να ξυπνήσουν και να δουν τι συμβαίνει γύρω τους.
Είναι κάτι που δεν πληρώνεται και είναι κάτι που μόνο ο παιδαγωγός με αγάπη μπορεί να κάνει. Να μάθει στα παιδιά ότι «η φαντασία είναι πιο σημαντική από τη γνώση» και ότι όλοι –ακόμα και οι μέτριοι ή οι «κακοί» μαθητές- είναι άξιοι. Είναι σημαντικοί, αρκεί να μη φοβούνται να ρωτήσουν: «Γιατί;»
-------------------------------------------

Copyright © 2014-15 Απόψεις επώνυμα™ is a registered trademark.

Designed by Templateism. Hosted on Blogger Platform.